Veelzijdigheid in dienstbaarheid
10 april 2019 09:58
Met De Wolkom zet Margriet Kinderman zich, vanuit een christelijke levensvisie, in voor de medemens. Als afgestudeerd HBO Verpleegkundige, HBO Maatschappelijk werker en HBO Kwaliteitsmanager is zij op psychosociaal terrein én op het terrein van de reguliere geneeskunde van alle markten thuis. Verder heeft ze nog een Cursus Oplossingsgericht Werken, een Cursus Narratieve Coaching en een Contextueel Pastoraat gevolgd. Ze is een warme persoonlijkheid, wat mij direct opvalt als ik op een koude vrijdagochtend, in februari, bij haar thuis afspreek voor een interview.
“Ik wil niet elke dag hetzelfde doen”
We gaan aan haar eettafel zitten met uitzicht op haar gezellige open keuken en de achtertuin. Nadat ik voorzien ben van een lekkere bak koffie, beginnen we ons gesprek.
Margriet is in februari 2011 gestart met De Wolkom. Daarvoor was ze werkzaam als maatschappelijk werker en als verpleegkundige. Ze werkte bij een organisatie in de thuiszorg en begeleiding die failliet ging. Diverse cliënten wilden haar niet kwijt, dus toen ze de overstap maakte naar een andere organisatie gingen die ook allemaal met haar mee. Maar de samenwerking met de nieuwe organisatie verliep niet naar wens en na ongeveer vijf maanden heeft Margriet, na overleg met haar cliënten, toen de stap gezet om zelfstandig verder te gaan waarbij de hele groep met haar meegegaan is.
In de cliëntenkring van Margriet bevindt zich een enkele bejaarde, maar het gros zijn dertigers en veertigers. De hoofddoelgroep van De Wolkom bestaat uit mensen met een verstandelijke beperking, psychiatrische patiënten, mensen met ‘gewone’ psychische problemen en mensen met schuldproblematiek. Maar voor andere hulpvragen deinst ze ook niet terug en soms is haar hulpverlening heel spontaan en van korte duur. Margriet: “Ik werd een keer gebeld door een oudere mevrouw die ‘niet meer wist hoe ze het hebben moest’. Ze woonde in Leeuwarden, maar wilde zo graag in de buurt van haar kinderen wonen in Rotterdam. Ik heb voor haar alle formaliteiten en een verhuisauto geregeld. En na de verhuizing zat mijn werk erop. Maar zo werd ik ook een keer ‘via via’ gebeld door iemand die mij vroeg om hem te helpen met de verzekeringen. Hij had het idee dat hij over verzekerd was, maar snapte er niets van. Ik ben daar drie keer geweest, heb alles in kaart gebracht, en daar kon hij toen weer mee verder.”
De Wolkom biedt officieel maatschappelijk werk, verpleegkunde, bewindvoering en mentorschap. Maar het pakket diensten wat Margriet aanbiedt is zeer veelzijdig en nog veel uitgebreider. “Ik wil niet elke dag hetzelfde doen.”, aldus Margriet: “Zo ben ik nu bijvoorbeeld, met andere ZZP’ers, aangesloten bij Coöperatie Dichtbij. Dat is een thuiszorgorganisatie in Groningen waar je via een bepaald programma op hun website kunt bieden op opdrachten. Daardoor ben ik bijvoorbeeld, na een korte Cursus Nierdialysering in het Martini Ziekenhuis, begonnen om mensen thuis te helpen bij het dialyseren.”
Omdat de één dit weet en de ander dat, heeft Margriet bij WhatsApp een groepsapp aangemaakt waar diverse collega-ZZP’ers in Maatschappelijk werk en Verpleegkunde, bij zijn aangesloten. Zo kunnen ze elkaar tips en advies geven over bepaalde zaken en situaties. Met een aantal leden van deze groep heeft Margriet plannen om een Intervisie (georganiseerd gesprek tussen mensen die werkzaam zijn in hetzelfde vakgebied; red.) op te zetten om op die manier op gezette tijden bij elkaar te komen en dieper in te gaan op bepaalde problematiek wat ze in hun vak tegenkomen. “Bij sommige cliënten is het heel zwaar om ze te begeleiden. Ik heb bijvoorbeeld iemand met drugsproblemen waar regelmatig de politie aan de deur komt. Dat is een drama! En dan is het fijn als je met vakgenoten van gedachten kunt wisselen.”, aldus Margriet.
Door haar veelzijdigheid heeft ze met drie zorgwetten te maken. Ze doet veel maatschappelijk werk en begeleiding vanuit de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning), dat doet ze ook vanuit de WLZ (Wet Langdurige Zorg) met daarnaast een stukje verpleging en vanuit de Zorgverzekeringswet werkt ze uitsluitend in de verpleging. Margriet wordt daardoor veel betaald vanuit de overheid in de vorm van persoonsgebonden budgetten (pgb’s) en Zorg In Natura (ZIN). Om voor ZIN in aanmerking te komen, moet de hulpverlener een kwaliteitstoets afleggen en dan krijg je een zogenaamde gunning van de gemeente. Het nadeel van ZIN is, dat je die kwaliteitstoets per gemeente steeds weer opnieuw moet afleggen. Het is niet zo dat, wanneer je die eenmaal gehaald hebt, het landelijk voor alle gemeentes geldt. Maar ze maakt ook mee dat, wanneer cliënten bijvoorbeeld verhuizen, de ZIN dan bij de nieuwe gemeente omgezet wordt in een pgb. Haar werk via de WLZ wordt weer betaald vanuit de gemeente én de Zorgverzekering. Margriet haar inkomsten komen dus uit ‘diverse potjes’.
Veel schuldproblematiek komt ook voort uit psychische problematiek
Margriet heeft in het verleden onder haar cliënten ook veel hulp geboden bij schuldproblematiek. Ze loopt er nu echter tegenaan dat ze zonder papieren en NVVK-Keurmerk officieel niet meer zo veel kan doen, waardoor ze naar eigen zeggen niet veel verder komt dan de randvoorwaarden en zich moet beperken tot het aanvragen van een lening, het aanmelden van mensen bij de Kredietbank of ervoor zorgen dat ze in aanmerking komen voor bewindvoering. Momenteel is ze, met goedkeuring van de rechtbank, officieel bewindvoerder van twee personen, maar omdat ze op dat terrein graag meer wil betekenen voor meer cliënten, zit ze erover te denken om daar een specifieke opleiding voor te volgen.
Veel schuldproblematiek komt ook voort uit psychische problematiek. Margriet: “In het werk wat ik doe, kom ik het veel tegen. Diverse van mijn cliënten zijn mensen die aan de rand van de maatschappij staan, zoals ze dat noemen. Zo kan het gebeuren dat mensen in de bijstand zitten, terwijl ze eigenlijk in de Wajong thuishoren, maar de regels zijn veranderd. Ik probeer het dan voor elkaar te krijgen dat ze in een zogenaamd ‘Doelregister’ bij het UWV komen. Als dat lukt, kunnen ze via een loonwaardemeting in aanmerking komen voor de indicatie ‘Banen’, waardoor de kans veel groter wordt dat ze uit de bijstand komen. Gelukkig pakken diverse gemeentes dat samen met het UWV goed op!”
Met de werkgever én de werknemer kijken welk plan van aanpak het beste werkt
Dit is weer interessant voor ondernemers, want als de betreffende persoon een baan vindt, krijgt zijn werkgever driehonderd euro subsidie per maand. En als een ondernemer hiervoor openstaat, kan hij rekenen op hulp vanuit De Wolkom door middel van begeleiding van de cliënt op de werkvloer. Hierbij vindt Margriet het ook belangrijk om, tijdens het proces, te sparren met de werkgever qua de ontwikkelingen en de vooruitgang van de betreffende cliënt. “Iemand van de gemeente betitelde mij daardoor al als jobcoach,”, aldus Margriet: “maar hoewel ik dat officieel niet ben, vind ik het niet meer dan normaal om het te doen. Het is tenslotte zowel in het belang van mijn cliënt als van de betreffende werkgever.”
In plaats van prat te gaan op de titel jobcoach, ziet Margriet zichzelf als een maatschappelijk werker die helpt waar ze helpen kan. Het is juist díe insteek van haar die ervoor gezorgd heeft dat ze zoveel veelzijdigheid te bieden heeft in de hulp- en zorgvragen en het is voor haar iets heel natuurlijks wat voortkomt uit haar christen-zijn.
Behalve een persoon aan te bieden aan een werkgever, wil Margriet ook met geïnteresseerde ondernemers op zoek gaan naar de juiste persoon die op basis van subsidie, onder haar begeleiding, in dienst kan treden. Daarbij is haar insteek om in samenspraak met de werkgever én de werknemer te kijken welk plan van aanpak het meest op maat gesneden is en dus voor beide partijen het beste werkt.
Vanuit haar veelzijdigheid maakt het haar niet uit in welke sector het plaatsvindt. Als ze zelf het idee heeft dat ze over een bepaald vakgebied te weinig weet, gaat ze zich er eenvoudigweg over inlezen. Ze is leergierig en in dat hele proces geniet ze ervan om haar algemene kennis te ontwikkelen en te verbreden. En in de basis gaat het om haar eigen vakkennis en maakt het in die zin niet uit of ze iemand moet begeleiden in de plantsoenendienst of op de werkvloer in een fabriek, om maar eens twee voorbeelden te noemen.
Het Gespreksladderspel
Het is Margriet opgevallen dat veel mensen moeite hebben om tegenover elkaar zittend hun verhaal te vertellen. Daarom doet ze bij veel cliënten ondertussen iets in het huishouden, zoals bijvoorbeeld de afwas. Door de laagdrempelige sfeer die dan ontstaat, uit men zich vaak veel sneller. Maar speciaal daarvoor heeft ze ook een educatief spel ontwikkeld: Het Gespreksladderspel, wat bestaat uit diverse treden met bijbehorende vragen. De bedoeling is dat de treden spelenderwijs volgemaakt worden, maar ondertussen wordt er wel gesproken over verliesverwerking, bepaalde trauma’s, zaken die zich in de familie afspelen, religie of hoe je omgaat met bepaalde geloofsvragen; om zomaar een paar voorbeelden te noemen. Margriet: “Net als tijdens de afwas wordt het via zo’n spel heel laagdrempelig, waardoor de mensen veel makkelijker over allerlei problematiek beginnen te praten, omdat ze eerder het gevoel hebben dat ze gezellig aan het kletsen zijn, in plaats van dat ze zich weer bij de zoveelste officiële instantie moeten uiten.” Zo heeft ze meerdere spellen ontwikkeld, waaronder een speciaal spel voor slachtoffers van seksueel misbruik. Ze benadrukt dat haar spellen geen therapie zijn, om daar direct aan toe te voegen dat ze inmiddels met diverse cliënten wel mocht meemaken dat die aan de hand van haar spellen eindelijk aan zichzelf toegaven dat het toch wel verstandig was om met een bepaalde therapie te starten.
“Ik wil diegene in de eerste plaats ontmoeten als mens”
“Mensen met psychische problemen vragen een hele andere benadering dan mensen met een verstandelijke beperking.”, aldus Margriet: “Maar dat vind ik juist het mooie aan dit werk. Als ik voor het eerst bij iemand kom, wil ik niet direct weten wat die persoon allemaal precies mankeert. Ik wil er blanco in, want ik wil diegene in de eerste plaats ontmoeten als mens. Daarna komt er vanzelf aan de orde wat hij of zij zoal mankeert.”
Ze legt uit dat ze op deze manier objectief kan beginnen en de juiste informatie krijgt, wat veel moeilijker zou zijn wanneer ze zou starten vanuit ‘het stempel wat er op de cliënt gedrukt staat’. Verder werkt deze aanpak volgens haar heel positief voor de vertrouwensrelatie: “Heel veel van mijn cliënten hebben al zoveel hulpverleners gehad! Die prikken overal dwars doorheen.”
Ze vertelt dat ze vroeger vanuit de opleiding aan een cliënt moest vragen “En hoe voelt dat nu?”. Hoewel ze meteen het gevoel had dat dat niets voor haar was, deed ze het toch maar, omdat dat nu eenmaal van haar gevraagd werd. Margriet: “Die mevrouw was vijftig. Toen ik die vraag stelde, ontplofte ze zowat, zo boos was ze. ‘Sodemieter op! Je bent net als de rest.’ Het klinkt gek, maar toen begon ik te lachen en zei haar dat ik het snapte, maar dat ik het even moest uitproberen. Toen moest zij ook lachen en vroeg ze of wij dat zo leerden, waarop ik bevestigend antwoordde. We hebben gelukkig een hele goede band gekregen. Helaas is ze inmiddels overleden.”
Margriet ontkomt er soms niet aan dat ze met de cliënten moet meedeinen, zoals ze het zelf omschrijft, waarbij ze soms letterlijk een taalgebruik hanteert die niet de hare is. Iedereen is nu eenmaal welkom bij De Wolkom. Maar het is voor haar wel belangrijk om daarbij heel dichtbij zichzelf te blijven.
Tekst: Leo Singor
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.