‘Leiderschap valt te leren…!’

10 oktober 2017 15:30

• Bedrijfsreportages

Omdat het kantoor van het ZIO aan de Rouaansekaai in Middelburg wordt verbouwd, treffen we André op de HZ University of Applied Science in Vlissingen, waar hij een deeltijdfunctie bekleedt als docent-onderzoeker op het terrein van Leiderschap en Organisatieontwikkeling.

Ik begrijp dat je twee banen hebt, André?

Inderdaad! Het grootste deel van de week werk ik voor het Zeeuws Instituut voor Organisatieontwikkeling (ZIO). Daarnaast werk ik als deeltijddocent voor de opleiding HRM, waar ik de Minor Leiderschap heb opgezet en het vak International Strategy & Organization Development geef. Het leuke is dat het elkaar versterkt. Het geeft voor mij de broodnodige variatie, waarbij ik kennisontwikkeling combineer met de praktische toepassing ervan in de bedrijven waar wij voor werken. En het werken met jonge gemotiveerde studenten is heel inspirerend.

Wat doet ZIO precies in de dagelijkse praktijk?

Wij ondersteunen organisaties in hun ontwikkelingsvragen met betrekking tot hun medewerkers. We maken daarbij onderscheid tussen organisatievraagstukken op het terrein van a) leiderschap en governance, b) teamontwikkeling en teameffectiviteit én c) persoonlijke ontwikkeling van medewerkers. Omdat we echte Zeeuwen zijn doen we dat ook het liefst voor en met Zeeuwse bedrijven.

Om met het laatste te beginnen, wat doen jullie voor individuele medewerkers?

Als gecertificeerde coaches helpen we medewerkers om bepaalde barrières te nemen en te begeleiden in persoonlijke leervragen. Daarnaast verzorgen we al meer dan tien jaar de leergang Hoger Bedrijfskundig Management, waar we huidige en toekomstige leiders kennis meegeven in het bedrijfskundige spectrum, zoals HRM, Financiën, Communicatie, Teambuilding, Projectmanagement en Integraal Leiderschap. En dan niet alleen kennis krijgen van, maar gelijk toepassen in de praktijk! Daarnaast organiseren we een vierdaagse leergang op het terrein van praktisch leiderschap, waar het meer om de vaardigheden gaat. Eind oktober starten we weer!

Wat doen jullie met teams?

Een goed functionerend team is als een orkest. Als iedere instrumentalist z’n partij goed kent en in het juiste ritme zit, gaat het als vanzelf lopen. Je kijkt alleen nog naar de dirigent op het moment dat je even wil checken of je nog goed zit. Maar je hebt in de praktijk meer aan je buurman of buurvrouw, die kan je namelijk ook horen, waardoor je alleen hoeft af te stemmen. Waar we naar op zoek gaan is de ultieme setting voor een topprestatie. Als team zó boven jezelf uitstijgen, waardoor je in een flow raakt! De synergie dat alles op zijn plek valt; wanneer 1+1 = 3 en je dus een topprestatie levert.

Teams, vaak ook directieteams, komen vaak niet tot hun recht omdat fundamentele voorwaarden ontbreken voor die topprestatie. Het is ook een misverstand dat teams met goede werkverhoudingen en een plezierige atmosfeer altijd goed presteren. Op de Universiteit Eindhoven hebben we een tijdje teams getraind die helemaal vastzaten. Die teams moesten werken onder moeilijke omstandigheden, verstikkende regels en met moeilijke opdrachtgevers. Het geeft veel voldoening als we dan toch een manier vinden om samen een topklus te klaren.

En wat doen jullie op organisatieniveau?

Daar gaat het eigenlijk altijd over de interne strategie. Wat gaan we doen en hoe gaan we het doen. Het ‘wat’ is meestal niet zo moeilijk, maar het ‘hoe’ des te meer. Het ‘hoe’ is vaak complex, omdat er zoveel dingen door elkaar lopen. Dan kom je ook altijd uit op het leiderschapsvraagstuk. En dat is in veel organisaties weinig of niet ontwikkeld. Terwijl goed leiderschap ook een snoeiharde voorwaarde is voor behoud van je medewerkers.

Hoe bedoel je dat?

Het begint met de vraag wat voor soort leiderschap je wilt zien in je organisatie. Welke vaardigheden vraag je van je leidinggevenden? Hoe inspireer je medewerkers, zodat ze hard voor jou willen lopen. Hoe creëer je een klimaat waarin iedereen zich thuis voelt en alles op alles zet om het beste uit zichzelf te halen. Maar ook hoe je de kwaliteiten van medewerkers op een andere manier gaat inzetten voor je bedrijf. Zo’n leiderschapsmanifest is eigenlijk onmisbaar, omdat het een uitstekend kader biedt voor iedere leidinggevende in jouw organisatie. En, leiderschap valt goed te leren!

Hoe doen Zeeuwse bedrijven dat?

In Zeeland hebben we geweldige bedrijven en instellingen, met zeer gemotiveerde mensen. Maar de ontwikkeling van ons menselijk kapitaal, waaronder ook leiderschapsontwikkeling, kan veel beter. Het zou geweldig zijn om die vernieuwing en innovatie op te pakken met een groep bedrijven, in plaats dat iedereen zijn eigen wiel uit gaat vinden. Dat zou echt on-Zeeuws zijn. Maar ik durf te garanderen dat het een succes gaat worden. Organisaties die dit zien zitten, daar wil ik graag mee aan tafel!

André, jij bent initiatiefnemer van Transitie Team Zeeland?

Inderdaad, al doen we dit samen met de Zeeuwse Connectie en Better Future. Ja ik ben er heel blij mee. TTZ gaat anderhalf jaar lang op pad met high potentials uit Zeeuwse bedrijven, overheden en instellingen. Al deze talenten gaan cross-sectoraal samenwerken aan organisatieverbetering en Zeeuwse vraagstukken. Zo leren ze al vroeg om met allerlei partijen samen te werken en te denken in termen van maatschappelijk belang. Daarnaast gaan al die bedrijven intensief leren van elkaar. Het leuke is dat de directeuren van de deelnemende bedrijven mentor worden van een deelnemer uit een andere sector. De directeur van Dow wordt dan bijvoorbeeld mentor van een high potential van Zorggroep Ter Weel. Dat wordt echt gaaf! De kick-off is begin november en in december gaan we met de groep naar Noord-Afrika om samen te werken met lokale leiders en te leren van elkaar. Dat wordt een ‘life-changing experience!’ We hebben alleen maar geweldige reacties gekregen op ons plan. De editie van 2018 is al voor meer dan de helft volgeboekt. Uiteindelijk moet dit onder de vlag van de Zeeuwse Connectie een Zeeuwse beweging worden; gericht op betere organisaties en een prachtige provincie waar het goed leven, werken en ontspannen is. «

Fotografie: Roel Gelderland

Interessant artikel? Deel het: