Inspanningen financiële en juridische sector richten op blijvende wendbaarheid

13 december 2017 09:47

Hoe blijf je als bedrijf relevant in een snel veranderende tijd? Die vraag stond centraal bij het tafelgesprek over de toekomst van de financiële en juridische sector. Het gesprek werd gehouden op de zevende verdieping van de Parktoren, pal naast het Arnhemse NS-station. “Inspanningen richten op blijvende wendbaarheid”, was een van de antwoorden op de centrale vraag.

Natuurlijk kunnen de gespreksdeelnemers niet voorbij gaan aan de plannen van het kersverse kabinet Rutte-3. De houding aan tafel is positief-afwachtend. “Er wordt geschaakt op vele borden. Dat kan ook niet anders met vier partijen in de regering”, vindt gastheer en ING-directeur zakelijk van rayon Arnhem-Nijmegen Michiel Wabeke. Victor Verstappen, senior manager financieringsoplossingen mkb bij BDO, plaatst een kritische kanttekening: “Na de crisis hebben we uitgesproken dat we niet meer zo afhankelijk zouden moeten zijn van bancair geld. Beleid daarop blijft bij woorden. 
Zo mis ik in het regeerakkoord maatregelen om het mkb wat gemakkelijker toegang te laten krijgen tot de financieringsmarkt. Banken in het Verenigd Koninkrijk hebben bijvoorbeeld een doorverwijsplicht naar loketten waar financiering wél mogelijk is. 
Dat is daar een hele serieuze functie. Als gevolg daarvan zie je dat de markt er los aan het komen is. Niet-bancaire financiering is daar veel gebruikelijker geworden.”

Volgens Michiel Wabeke komen er wel alternatieven. Maar is crowdfunding nog steeds een druppel op een gloeiende plaat. Arie de Groot, partner bij het Arnhemse Claassen, Moolenbeek&Partners, noemt Collin Crowdfund als betrouwbaar platform in Nederland. Zij zijn in staat om met hun methoden en achterban een financieringsaanvraag soms zeer snel volgetekend te krijgen. Hij noemt ook Qredits. Qredits is een loket dat eigendom is van banken en verzekeringsmaatschappijen in Nederland. “Het doet microfinanciering tot € 250.000,- . Voor alle financieringen tot dat bedrag is het een goed loket. Dat deurtje moet je wel weten te vinden.”

Els Martijn, CEO bij Firm of the Future, merkt dat kleine bedrijven niet afhankelijk willen zijn van banken en dus vaak blijven werken met het geld dat ze hebben. “De groeiambitie is daardoor geringer. Als er meer geld beschikbaar zou zijn via de reguliere kanalen zou er waarschijnlijk meer ontwikkeling zijn. Dat geldt zeker voor nieuwe bedrijven. Ze komen vaak geld tekort maar kunnen niet bij de banken terecht.”

Strategie

Na jaren van economische crisis gaan de ontwikkelingen ineens weer snel de goede kant op. In welke mate ben je als bedrijf in staat je aan te passen aan de snel veranderende omstandigheden van de markt? Die vraag stelt Michiel Wabeke hardop.

Hij geeft ook antwoord: “Hoe houden wij onszelf relevant voor de klant? Hebben we daar een strategie op? Uiteraard. Als bank hadden we tot voorkort zo’n 2,5 jaar nodig voor we met een nieuw product of dienst live konden gaan. In die tijd werd onderzoek gedaan en werden tests uitgevoerd. Het moest werken want er zaten veel ontwikkelkosten in. Maar het werkte vaak niet omdat we feitelijk met een 2,5 jaar oud product kwamen. 
Nu doen we dat anders. We halen ideeën op in de markt, testen met een kleine club mensen en brengen het dan op de markt. Kort-cyclisch dus. Precies zoals IT-bedrijven werken. Daarmee dwing je jezelf actueel te blijven.”

Victor Verstappen: “Ik denk dat de strategie van nu is om bijna geen strategie te hebben. Maar wel de kunst van het aanpassen. 
Daar hoort natuurlijk nog steeds een missie bij. Iets wat heel diep in je DNA zit.”

Volgens Els Martijn moeten we weer terug naar de basis van het ondernemerschap: “ Kansen zien en die uitdragen in de organisatie. Visie hebben en vervolgens je mensen meenemen in je streefdoelen.”

Die mentaliteit ziet ze in het kabinetsbeleid niet terug. Het kabinet denkt bijvoorbeeld nog op de oude manier over de infrastructuur. Met investeringen in het spoor met een afschrijvingstermijn van tachtig tot honderd jaar. Terwijl het bedrijfsleven bezig is met zelfrijdende auto’s, vliegende taxi’s en dronediensten. Els Martijn: “Mijn zorg is dat het kabinet te veel blijft polderen; oud beleid neerzetten terwijl het mkb en startups bezig zijn met hele innovatieve technologische ontwikkelingen. Hoe gaat dat straks samenkomen? Er zit een gat tussen oude politiek en nieuwe technologie. Daar worstelen veel bedrijven mee. Flexibele wetgeving en snelle financiering zijn een vereiste.”

Bavo König is partner en advocaat ondernemingsrecht bij het Arnhemse Stellicher Advocaten. “Als de Tweede Kamer een nieuwe wet maakt dan ben je jaren verder voor die aangenomen is. De snelle technologische ontwikkelingen zijn naar mijn mening dan ook niet te vatten in up-to-date wetgeving.” Els Martijn pleit in dit verband voor ontheffingen op nieuwe technieken. Dan kunnen ze worden getest in plaats van geblokkeerd.

Ondernemingsplan

Arie de Groot vindt dat ondernemers hun hoofd koel moeten houden in weerwil van de snel veranderende marktomstandigheden. Een goed ondernemingsplan opstellen en actueel houden helpt daarbij. ”Een ondernemingsplan betekent dat je een punt op de horizon hebt waar je naartoe wilt. 
Het pad daar naartoe ga je beschrijven. Natuurlijk zullen er obstakels zijn die je belemmeren. Dan bepalen de ondernemerskwaliteiten hoe je daarmee om gaat. En je moet regelmatig je uitgangspunten bezien om te kijken of ze achterhaald zijn.

Dan moet je bijsturen. Achterom kijkend hebben we een behoorlijke crisis gehad. 
Maar er zijn genoeg ondernemers die deze crisis hebben doorstaan door zich aan te passen aan de omstandigheden.” Arie de Groot komt in zijn praktijk vaak ondernemers tegen die geen plan hebben. Die werken volgens hem wel in, maar niet aan hun onderneming. “Ze zijn bezig met brandjes blussen, maar niet met het voorkomen ervan. Als je een ondernemingsplan hebt, kan je nieuwe ontwikkelingen aan zien komen, waar je iets mee moet. Als je daar niet over nadenkt halen de ontwikkelingen je vanzelf in. Het plan helpt je verder, ook bij het omgaan met nieuwe ontwikkelingen”, stelt hij.

Els Martijn: “Ik ben commissaris bij een woningcorporatie. Daar zie je dat de wet- en regelgeving enorm aan het veranderen is. Maar tegelijkertijd moeten de corporaties een woonvisie voor de komende vijf jaar gaan schrijven. Dan krijg je of het oude beleid of luchtfietserij, want de toekomst is open. In plaats van dat plan kan je ook elk jaar een goede discussie houden.”

Met die laatste gedachte is Bavo König het eens. Hij vertelt: “Ik had laatst een gesprek bij een accountantskantoor waar de managing partner zichzelf anderhalve dag in de week vrij gepland heeft om met de actuele ontwikkelingen bezig te kunnen zijn, om te kunnen bijsturen. Het kantoor had evengoed een stip op de horizon voor over vijf jaar gezet.” Michiel Wabeke: “Dat kost je op korte termijn veel geld want je kunt geen uren schrijven, maar je investeert wel in de toekomst van het bedrijf.” Els Martijn: “Zou dat geen nieuwe rol van een bestuurder kunnen zijn om dat standaard te doen? Zorg voor goede mensen die de brandjes blussen maar zorg ook voor goede mensen die de omgeving in de gaten houden.”

Automatisering

De snelle ontwikkelingen worden deels bepaald door automatisering. Bavo König kan er over meepraten. De juridische sector kent tegenwoordig softwareprogramma’s voor contracten. Er zijn automatiseringsprocessen bij de behandeling van digitale dossiers. 
Nog even en het Burgerlijk Wetboek wordt in de computer ingevoerd waarna een programma verbanden legt met relevante jurisprudentie. Er zijn ook al computerprogramma’s die feitenonderzoek kunnen doen in grote complexe zaken. Bavo König: “Ik denk dat je die automatisering niet moet vrezen maar moet koesteren omdat daardoor het werk wordt vergemakkelijkt. Het gevolg van deze ontwikkelingen is dat je efficiënter kan werken. Omdat een computer geen strategie kan bepalen en niet creatief is, blijft een kundig en ervaren jurist op die punten altijd nodig.”

Risicomodel

Victor Verstappen doet een suggestie om meer lijn te brengen in het snel veranderende financiële en juridische landschap. “Je ziet nu nog te vaak een frustrerende zoektocht naar financiering. Ieder werkt voor zich. Initiatieven zijn versnipperd. Dat komt deels omdat er niet een heel duidelijk landschap is, waarin risico en rendement met elkaar gepositioneerd zijn. Je zou kunnen zeggen 
dat het cement in de huidige markt mist. 
Wat kan helpen is een heel duidelijk model dat op basis van algoritmen, kennis en
 logica, risico’s per marktsegment in kaart brengt, uitmondend in toepasbare kennis. 
Ik denk aan een door de markt geaccrediteerd risico berekeningsmodel. Je moet wel een behoorlijke marktmacht hebben om zo’n standaard te kunnen zetten. Bereidheid en marktmacht zijn van belang. Daar is de overheid echt nodig, denk ik. De technologie is er, een flink deel van de input is voor handen, het bedrijfsleven kan met elkaar in gesprek gaan. Je zou er institutioneel geld, van bijvoorbeeld pensioenfondsen mee kunnen vrij spelen.” Naar het idee van Victor Verstappen zou een dergelijk risico berekeningsmodel een enorme upswing kunnen betekenen voor de dynamiek van 
het mkb.

Tekst: Paul de Jager // Fotografie: Jacques Kok

Interessant artikel? Deel het: