‘Je moet er meer voor doen om mensen vast te houden’

16 oktober 2018 16:19

• Personeel & organisatiemanagement

Over de arbeidsmarkt valt veel te zeggen, zo bleek tijdens een Tafelgesprek in Ondernemershotel De Compaen te Hoogeveen. Vast of flexibel, de verschuivende macht richting werknemer, werkgevers die meer moeten bieden dan alleen een goed salaris en ja, zelfs een pleidooi voor de terugkeer van de aloude LTS, passeerden de revue. Het zorgde voor discussie, voor opvallende inzichten en een warm pleidooi voor het ambacht.

Steeds vaker leggen, vooral moderne, bedrijven meer verantwoordelijkheden bij hun medewerkers neer. Zij kunnen en mogen bijvoorbeeld hun tijd flexibel indelen en werken vaker projectmatig. Nienke de Boer van Nienke® Werving & Selectie vindt dat een goede ontwikkeling. “Werknemers zijn mondiger dan voorheen en willen meer invloed op de tijd waarin ze hun werkzaamheden uitvoeren. En ja, dat kan ook thuis, ’s avonds of in het weekend. Wel is het belangrijk dat je daar als organisatie klaar voor moet zijn. Als er over en weer geen vertrouwen is, moet je er niet aan beginnen. Een gevolg van deze ontwikkeling is ook dat rigide organisaties meer moeite moeten doen om nieuwe mensen binnen te halen. De werknemer, en dan vooral jongeren, zoekt flexibiliteit en daar moet je als werkgever vroeg of laat in meegaan.”

Jonny Koops van Paraat Uitzendbureau onderschrijft deze woorden, “maar”, zegt hij, “die flexibiliteit gaat niet voor elke beroepsgroep op. Kijk, in mijn functie zou ik bijvoorbeeld gedeeltelijk thuis kunnen werken, maar voor andere functies gaat dat niet altijd op.” Anne Helder van Sommer Schilderwerken vraagt zich hardop af waarom dat niet kan. “De hele maatschappij digitaliseert en mensen hebben het druk. Als je ’s morgens je kinderen naar school moet brengen, of de hond moet uitlaten, omdat dat op dat moment beter uitkomt en je kunt dit met elkaar regelen, dan begin je wat later op je werk. Die tijd haal je later op de dag dan weer in, dat is dan geen probleem.”

Andere stijl

Volgens Jasper Veenstra van MatchBoyz vindt er een verschuiving plaats van tijdgericht werken naar resultaat gericht. “Dat vraagt om een andere stijl van leiding geven. We leven in een 24-uurs economie, maar daar is nog niet elke organisatie op ingericht.” Henk Zantinge van Het Zicht Loopbaancoach en –adviseur vindt dat er verschillende zaken door elkaar worden gehaald. “Het nieuwe werken qua fysieke inrichting staat los van het verleggen van verantwoordelijkheden en nieuw leiderschap. Met name dat laatste zien we nog niet zoveel.”

“Maar, het is er wel”, antwoordt Anne. “Bijvoorbeeld bij ons eigen bedrijf. Toen ik daar een paar jaar geleden binnenkwam, is het eerste wat we hebben gedaan het verscheuren van de snipperkaart, waarop elke medewerker in het kader zijn verlofuren moest bijhouden. Dit hebben we vrijgelaten, vanuit vertrouwen en meer vrijheid in het besteden van de verlofuren.”

Jonny denkt dat dit niet voor iedereen hanteerbaar is, “maar als mensen daar mee om kunnen gaan, is het natuurlijk prima.” Jasper heeft het vermoeden dat meer verantwoordelijkheid en zelfstandigheid vaker bij hoger opgeleiden voorkomt, maar Anne vindt dat iedereen het kan. “Het is omdenken, waarin je mensen wel mee moet nemen.” Henk is het daar mee eens. “Je medewerkers zijn je kapitaal, daar moet je in investeren en je moet ze meenemen in die nieuwe manier van werken, waarbij de directie uiteindelijk wel verantwoordelijk is en blijft voor de beslissingen die genomen moeten worden.” Helder en duidelijk communiceren staat daarbij volgens Nienke voorop, “en daar gaat het helaas nog wel eens mis.”

Vast of flexibel

Hoewel sommige berichten in de media wellicht anders doen vermoeden zijn de meeste werknemers nog altijd op zoek naar een vaste baan of toch niet? “Jonny:” Ik denk dat elke werknemer naar een bepaalde vorm van vastigheid streeft, maar tegenwoordig wel sneller een deurtje verder durft te kijken.” Nienke vraagt zich hardop af wat een vaste baan precies inhoudt. “Banen voor 40 jaar of langer, zoals vroeger heel normaal was, bestaan amper meer.”

“Mijn zoon was afgestudeerd en kreeg een prachtige baan”, zegt Jasper. “Maar, na een tijdje raakte hij verveelt en dan is het maar de vraag hoe een bedrijf daar mee omgaat. Mijn zoon kan overal terecht en kan bij wijze van spreken morgen zijn baan opzeggen. Zo staat een groot deel van de jonge werknemers er denk ik in. Werk moet uitdagen en als het dat niet meer doet, gaan ze verder kijken. Dus ja, wat is dan een vaste baan?”

Nienke bevestigt dat de jongere generatie inderdaad niet hecht aan vastigheid, juist omdat ze op veel plekken terecht kunnen. “En ze vinden afwisseling nou eenmaal belangrijk. Vaak zie je dat als ze ergens drie jaar hebben gewerkt, ze weer verder gaan kijken. Daar moet je als bedrijf op inspelen.”

Drie factoren

“De branche waarin je werkt, je eigen ambitie en je persoonlijke omstandigheden zijn de drie factoren die bepalend zijn voor de keuze in vast of flexibel”, zegt Henk. “En of je een hypotheek kunt krijgen”, voegt Jasper toe. Overigens zijn daarin diverse ontwikkelingen, waardoor mensen met flexibele arbeidsovereenkomsten tegenwoordig ook een hypotheek kunnen krijgen. Nienke:” Daarin zie je dat de maatschappij steeds meer op flexibel wordt ingericht.” Het is volgens haar voor elke directie van belang om in gesprek te blijven met de medewerkers. “Daarin moet je veel investeren om ze aangelijnd te houden. Natuurlijk biedt het ene bedrijf meer dan het andere, waarbij ik denk dat werksfeer een hele belangrijke is. Daar kiezen mensen vaak voor.”

Jasper vindt dat goed werkgeverschap bij veel bedrijven onder de maat is. “Sommer Schilderwerken vormt daarin overigens wel een uitzondering. Met name het sociale karakter van dat bedrijf vind ik heel bijzonder.”

“Dat jij je schilders na de winterperiode allemaal weer terugkrijgt, zegt wel iets”, zegt Henk tegen Anne. “Daarom geloof ik ook in nieuw werkgeverschap”, antwoordt hij. “Zo hebben wij een schilder die een hartaanval heeft gehad. Nu blijkt dat hij zich elke keer voor maximaal twee werkdagen kan opladen, dus werkt hij op maandag en dinsdag en donderdag en vrijdag.”

Het komt dus op meer aan dan alleen een goed salaris. Nienke noemt een fantastische werkplek, uitdaging, sfeer, het aanbieden van trainingen. “Je moet je bedrijf echt op een andere manier aansturen, wil je je mensen vasthouden.”

Henk noemt in dit verband het persoonlijk ontwikkelingsbudget die veel werknemers tot hun beschikking hebben. “Echter moeten ze deze vaak inzetten op hun eigen vakgebied, waarom? Ik heb liever mensen die zich ook op andere vlakken goed ontwikkelen. Daar heb je op termijn veel meer aan.”

Macht bij werknemer

Op de vraag of de macht de komende jaren bij de werknemer ligt, denkt de tafel genuanceerd. Henk denkt dat dit branche-afhankelijk is en ook Jonny constateert dat het aantal flexmensen dat een aanbieding voor een vaste baan krijgt nog meevalt. Jasper denkt dat er met name in branches waar tekorten ontstaan, de lonen omhoog zullen gaan. “Denk aan de bouw, ICT, zorg, installatietechniek, enzovoort.” Anne constateert dat aannemers nu al geconfronteerd worden met het ronselen van metselaars, die voor een paar honderd euro naar de concurrent worden gelokt.” Wel denkt de Tafel dat met name de 50-plusser zich moet omscholen. Nienke:” Als ze uit de gouden kooi van een grote corporate komen, zullen ze in financieel opzicht een stap terug moeten doen.”

Ze denkt dat bedrijven zich in de huidige markt moeten onderscheiden, willen ze nieuwe medewerkers aantrekken. “Je moet een goed verhaal hebben, anders gaat het echt niet lukken.” Henk denkt dat het veel belangrijker wordt om te kijken naar het karakter van de persoon dan naar de harde criteria.” Jonny onderschrijft dit inzicht:” Je ziet dat de aanvragen bij ons veranderen. Het gaat inderdaad niet meer alleen om de harde criteria, maar vooral ook om de vraag of die persoon het zou kunnen.”

LTS

Het tekort aan mensen die met de handen kunnen en willen werken, neemt toe. Volgens Anne moet de LTS dan ook zo snel mogelijk terugkeren. “We moeten terug naar de vakopleidingen, waarin jonge mensen goed geschoold de arbeidsmarkt op kwamen. En er ook veel meer waardering was voor deze beroepen.” Volgens Jonny wordt er op het VMBO veel te breed opgeleid, waardoor jongeren vaak andere keuzes maken. Henk zegt dat het VMBO vooral gezien moet worden als voorbereiding op het MBO. “En pas daar wordt je echt voor een beroep opgeleid.”

Jasper vraagt zich af wat een eventuele terugkeer van de LTS gaat kosten. “Het vergt immense investeringen en wie gaat dat betalen.” Henk vindt de discussie over kosten getuigen van een korte termijnvisie. Het is belangrijk dat er iets gebeurt met deze opleidingen, anders gaan de tekorten alleen maar toenemen. Bovendien is het voor de ontwikkeling goed dat mensen die voor een bepaald vak leren bij elkaar in de klas zitten, zoals we dat vroeger ook hadden.”

Anne vindt het verbazingwekkend dat nog steeds te weinig ondernemers de noodzaak hiervan inzien. “Als ondernemers in de schilderbranche komen we regelmatig bij elkaar op ledenvergaderingen van onze eigen vakopleiding, maar het is bedroevend als je kijkt hoeveel ondernemers op deze bijeenkomsten afkomen. We moeten het wel met elkaar gaan organiseren. Er is een hoop te doen en daar ligt een verantwoordelijkheid voor ons allemaal.”

De deelnemers:

Jonny Koops jonny@uitzendbureau-paraat.nl – Paraat Uitzendbureau – www.uitzendbureau-paraat.nl

Nienke de Boer nienke@nienkedeboer.nl – Nienke® Werving & Selectie – www.nienkedeboer.nl

Henk Zantinge info@hetzicht.nl – Het Zicht Loopbaancoach en –adviseur – www.hetzicht.nl

Anne Helder a.helder@sommerschilderwerken.nl Sommer Schilderwerken www.sommerschilderwerken.nl

Jasper Veenstra jasper@matchboyz.nl MatchBoyz www.matchboyz.nl

Het Tafelgesprek Behoefte en Invulling Arbeidsmarkt vond plaats in Ondernemershotel De Compaen in Hoogeveen. Een uniek en bruisend bedrijfsverzamelgebouw, waar ondernemers en professionals op vele terreinen samenwerken. Maar ook waar een kantoor kan worden gehuurd, vergaderlocaties zijn en waar diverse diensten worden aangeboden.

Interessant artikel? Deel het: