Samenwerken binnen en buiten de keten

20 juni 2018 10:25

Op donderdag 17 mei vond in het kader van European Green Capital het Circulaire Economie Festival in Nijmegen plaats. Een festival voor iedereen die binnen zijn of haar organisatie te maken heeft met vraagstukken op het gebied van Circulaire Economie. Presentaties, lezingen, best practises, samenwerkingsprojecten; alles bedoeld ter inspiratie en stimulans.

De festivalopzet paste prima bij de gekozen locatie. Het Honigcomplex is bij uitstek een geslaagd voorbeeld van circulaire economie. Van Romeinse Stad en later voedselfabriek naar cultureel, culinair, sportief en evenemententerrein.

Praktijkvoorbeelden van een initiatiefnemer

Afvalenergiecentrale ARN B.V. was een van de initiatiefnemers van het festival en presenteerde een aantal praktijkvoorbeelden. Gerard van Gorkum, algemeen directeur: “We moeten naar de hele kringloop leren kijken en niet alleen naar de mogelijkheden en onmogelijkheden van de techniek. Dus input, techniek én output. Bedenk vooraf wat je met het product kunt doen als het gebruikt is. Produceer geen afval, maar iets dat weer opnieuw te gebruiken is als grondstof of nieuw product. Voor sommige bedrijven is dit een totaal andere manier van ondernemen, voor mij is het ondertussen niet meer dan logisch. Helaas lijkt het circulaire denken nog geen algemeen gedachtegoed te zijn. Wat dat betreft moeten we meer gaan vertrouwen op jonge mensen die opgeleid worden in de circulaire economie.”

Luiers en incontinentiemateriaal

Een van de voorbeeldprojecten is het luierproject waarbij gebruikte luiers worden omgezet in nieuwe producten. ARN werkt hiervoor bewust samen met andere partijen. Er is onder meer een langjarige afspraak met de waterzuiveringsinstallatie, waar de slurrie vergist wordt. Slurrie komt vrij bij het verwerken van de luiers. Door vergisting ontstaan biogas en compost. Naast slurrie komt er ook kunststof vrij als grondstof voor nieuwe producten. Recyclen van luiers gebeurde al eerder, ARN heeft echter wel een nieuwe methode ontwikkeld. Door een veel hogere verhitting onder druk (250 graden en 44 bar) van de luiers worden alle bacteriologische en medicinale resten verwijderd. Daarmee past de recycling binnen de bestaande wetgeving.

Sinaasappelschillen

Een tweede circulaire economieproject van ARN is het limoneen-project waarbij sinaasappelschillen hergebruikt worden. Voor dit project werkt ARN samen met onderwijs en bedrijfsleven. “Pas wanneer we buiten de keten kijken, kunnen we elkaars kennis optimaal benutten en leren we van elkaar”, aldus Gerard van Gorkum. Bij het persen van sinaasappels blijft jaarlijks zo’n 350.000 ton aan schillen over. Deze schillen bevatten nog olie en sap en er is veevoer van te maken. “Bij een dergelijk samenwerkingsproject moeten alle partijen de toegevoegde waarde zien. Hier is dat zeker het geval. De toeleverancier blijft niet met bergen afval zitten en wij genereren nieuwe producten die we in de markt kunnen afzetten.”

Challenge

De Rabobank schreef samen met KPMG een wedstrijd uit voor lokale ondernemingen die een circulair businessplan wilden opzetten. Antoine Driessen, Rabobank: “Als bank hebben wij belang bij de toekomstbestendigheid van ondernemingen en we zien dat ecologie en economie steeds meer hand in hand gaan.” Vier deelnemers presenteerden hun ondernemingsplan tijdens het festival: Teddy Vrijmoet (Vierdaagsefeesten), Patrick Schreven (Eco + Bouw), Fred Koning (4Pet Recycling) en Jeroen Meijerink (RadboudUMC).

De Groene OK

Jeroen Meijerink, hoogleraar innovatieve chirurgie heeft als ambitie voor 2020 het creëren van ‘de groenste OK van Europa’. “Hoewel de OK wat betreft oppervlak slechts een klein deel van het ziekenhuis beslaat, wordt hier 50 tot 60% van alle inkomsten gegenereerd en 35 tot 40% van alle materialen gebruikt. Voor het project de Groene OK hebben we elf deelprojecten geselecteerd. Een mooi voorbeeld is het refurbishen van (anasthesie)apparatuur. Het blijkt lang niet altijd nodig om nieuwe apparatuur te kopen. Met wat aanpassingen kun je bestaande apparatuur toekomstbestendig maken en zo besparen op kosten en afval. Daarnaast zijn we begonnen met het harmoniseren van instrumentensets. Dit levert een besparing van 20% op en een stuk eenvoudigere logistiek.”

Geen blauw maar groen afdekmateriaal

“Soms gooien wet- en regelgeving roet in het eten. Alles wat op de OK met bloed of lichaamsvocht in aanraking is gekomen, wordt gekenmerkt als ‘bio hazard’. Dat moet centraal vernietigd worden in Dordrecht. Denk daarbij onder meer aan afdekmateriaal, dat na gebruik meteen wordt weggegooid. Is dat wel altijd nodig? Misschien is een afdeklaken gemaakt van een plantaardige vezel met andere reinigingsmethoden wel opnieuw te gebruiken. Dit vraagt echter een andere manier van denken; binnen het ziekenhuis, maar ook bij de producent van het afdekmateriaal en andere ziekenhuizen. Wij zoeken hiervoor expliciet de samenwerking op.”

Barometer

“Die samenwerking beperkt zich duidelijk niet tot onze keten. Samen met studenten Managementwetenschappen ontwikkelen we een barometer waarmee we de effecten van onze duurzaamheidsinitiatieven inzichtelijk kunnen maken. Het RadboudUMC wil vergroenen, maar het moet ook betaalbaar zijn. Vaak zijn een betere omgang met en reductie van materialen juist kostenbesparend. Het is continu een kwestie van afwegingen maken. Realiseer je waarom je iets op een bepaalde manier doet en wat het oplevert. Voor andere ziekenhuizen kan de barometer ook als trigger werken: waar zitten de grootste winstpakkers, hoeveel energie kost het om dat voor elkaar te krijgen? En bedenk je ook dat iets soms een lange adem vraagt.” «

www.nijmegen.nl

www.greencapital2018.nl

Interessant artikel? Deel het: