Bedrijfsafval in de circulaire economie, deel 2

6 februari 2017 11:21

In het laatste nummer van Het Ondernemersbelang in 2016 is Kwadraat adviesgroep uit Elst, met Lourens Aalders van Akwadraat Consultancy als één van de partners, ingegaan op circulariteit en circulaire economie in de afvalverwijderings-branche. In dit artikel werken we dat uit in een praktijkcase van (een conglomeraat van) onderwijsinstellingen met diverse locaties. Het gaat daarbij om het optimaliseren van hun afvalverwijderingssystematiek, voordat een nieuw afvalverwijderingscontract in de markt wordt gezet.


Afval of secundaire grondstof?

Bij onderwijsinstellingen komt vooral het met huishoudelijk afval vergelijkbare bedrijfsafval en papier/karton vrij. Daarnaast ook grof bedrijfsafval, swill (organisch materiaal uit keukens en kantines), horecaglas, en in toenemende mate kunststoffen, drankverpakkingen en blik, die net als bij huishoudens, prima gescheiden kunnen worden gehouden van het verder ongescheiden bedrijfsafval.
Kansrijk is het toenemend besef dat producten/materialen die voor de ene partij geen waarde meer hebben (afval worden) voor andere partijen wel waardevol kunnen zijn. 
Denk bijvoorbeeld aan de koffiedrab die kan dienen als bodem voor (het kweken van) oesterzwammen. In voormalig zwemparadijs Tropicana in Rotterdam vindt deze methode al plaats. Vanuit het bio-based denken kunnen lokale mogelijkheden worden onderzocht.

Duurzame logistiek


Het inzamelcontract voor onderwijsinstellingen voor de afvoer van de diverse fracties is verweven met het contract dat deze onderwijsinstellingen met het schoonmaakbedrijf hebben. Keuzes voor de inzameling hebben invloed op de werkzaamheden van de schoonmaakbedrijven en omgekeerd.
Voor het opzetten van een nieuwe afvalverwijderingssystematiek moeten beide partijen geconsulteerd worden.

Vragen die daarbij opspelen, zijn:


• Is er voldoende ruimte op de diverse locaties van de onderwijsinstellingen om de diverse fracties tijdelijk gescheiden op te slaan?

• Op welke locaties aan de bron worden de diverse fracties gescheiden verzameld? Op lokaalniveau, bij koffie- en frisdrank- c.q. snoepautomaten en kantines, bij de in- en uitgang van gebouwen?

• Is het zinvol om de gescheiden fracties naar (meer) centrale locaties te vervoeren?

• Is er voldoende ‘massa’ om verdichting toe te passen?
• Welke vormen van vervoer zijn mogelijk?

Indien het over relatief kleine afstanden gaat, is vervoer naar (meer) centrale locaties prima te doen met -elektrisch aangedreven- vrachtfietsen (e-bikes). Die kunnen bij wijze van spreken op maat voor de opdrachtgever worden ontwikkeld. De elektriciteit die voor e-bikes benodigd is, kan wellicht via zonnepanelen op de daken van de onderwijsinstellingen worden gegenereerd. 
Voor de afvoer naar be- en verwerkers spelen soortgelijke vragen een rol. In een aantal gevallen is het bedrijfseconomisch en milieutechnisch aantrekkelijk om voertuigen te kiezen die op LNG of CNG rijden.
Ook hybride uitvoeringen of voertuigen met volledige elektrische aandrijving komen steeds meer in aanmerking. In andere gevallen moet wellicht toch gekozen worden voor de schoonste en zuinigste dieselmotoren. De ontwikkelingen in deze sector gaan bijzonder snel. Partner bw_Ruimte in Projecten heeft z’n focus op duurzame logistiek.

Scenarioanalyse en brainstorm als inspiratiebron

Voordat wordt overgegaan naar een nieuwe afvalverwijderingssystematiek is het aan te bevelen om een aantal scenario’s te genereren. Die scenario’s moeten gevoel geven aan de consequenties voor een aantal afwegings- c.q. beoordelingscriteria, zoals: invloed op de infrastructuur, investeringslast, operationele kosten (‘total costs of ownership’), scheidingsrendement, milieu-invloeden, transportbewegingen, vervoerskilometers, CO2 invloed.

Om extra kracht te geven aan oplossingsrichtingen met een hoge mate van circulariteit, is het uitdagend om daarvoor een (aantal) brainstormsessie(s) te beleggen met belanghebbenden. Die belanghebbenden binnen een onderwijsinstelling zijn o.a. de contractbeheerder van afval en schoonmaak, de gebouwenbeheerder, de cateraar die de kantine beheert, inzamelaars en logistieke dienstverleners, be- en verwerkers, maar ook de leerlingen c.q. studenten zelf. Groot voordeel van dit soort brainstormsessies is de interactie tussen de deelnemers: jong en ambitieus versus kennis, ervaring en relativeringsvermogen.

Is een circulaire economie voor bedrijfsafval haalbaar?

Er kan in ieder geval een transitie komen in traditionele denkpatronen. Daarbij is ook communicatie met de doelgroep van wezenlijk belang. Onze adviseurs denken met u mee over duurzame en kostenefficiënte oplossingen en gaan nieuwe uitdagingen daarbij niet uit de weg.

Nuchter advies


De partners in Kwadraat adviesgroep zoeken met u naar mogelijkheden om voor producten of diensten circulariteit te bevorderen. Wij zijn creatief en innovatief, maar wel met twee benen op de grond. «

Interessant artikel? Deel het: