Zitten is het nieuwe roken - een mooie slogan of een serieus gezondheidsprobleem?
14 februari 2022 09:56
Rond 2015 hoorde je de slogan steeds vaker voorbijkomen: ‘zitten is het nieuwe roken’. Uit meerdere onderzoeken bleek dat we de gezondheidsrisico’s van langdurig zitten serieus moeten nemen. Maar ondanks de waarschuwingen zitten we nog altijd veel, véél te veel. We rijden in onze auto naar het werk, om daar vervolgens de hele dag aan een bureau te zitten en weer thuis aangekomen, ploffen we neer op de bank. Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de bevolking zelfs meer dan 9 uur per dag zit! In deze blog gaan we in op de gevaren van te veel zitten, nemen we de huidige stand van zaken door en verkennen we de oplossingen en mogelijkheden voor een ‘zitvriendelijkere’ toekomst.
Is zitten echt het nieuwe roken?
De uitspraak ‘zitten is het nieuwe roken’ werd niet door iedere wetenschapper omarmd. Zo zegt gezondheidsonderzoeker Hidde van der Ploeg dat je roken en zitten niet met elkaar kan vergelijken. “Roken is altijd ongezond en dat geldt niet voor zitten. Zitten is comfortabel en is een natuurlijk gedrag, dit in tegenstelling tot roken. Met zitten is dus niks mis, het probleem zit in het te veel zitten.” Maar juist dat té veel zitten is wel degelijk een groot probleem. Langdurig te veel zitten kan namelijk leiden tot een verhoogde kans op diabetes, kanker, hart- en vaatziektes en depressie. Dus ondanks dat de vergelijking met roken misschien niet helemaal passend is, hebben we hier wel degelijk te maken met een serieus gezondheidsprobleem.
Roken is dodelijk, maar is te veel zitten dat ook?
Dat roken dodelijk is weten we inmiddels en staat ook netjes op een pakje sigaretten vermeld. Maar op je bureaustoel of bank kun je lang zoeken naar de waarschuwing: ‘zitten is dodelijk’. Terwijl te veel zitten dat wel degelijk is. Zo blijkt onder andere uit een onderzoek van Chueh-Lung Hwang et al. (2020) dat door te veel zitten de concentratie vet in bloed toeneemt en de insulinegevoeligheid afneemt, wat leidt tot een verhoogd risico op diabetes type 2. Uit hetzelfde onderzoek blijkt eveneens dat te veel zitten zorgt voor een verminderde conditie wat leidt tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Ook hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder luidt de noodklok. Hij legt uit dat inactiviteit de vierde doodsoorzaak ter wereld is en voor 20 procent bijdraagt aan darmkanker, 8 procent aan borstkanker, 13 procent aan diabetes type 2 en 17 procent aan vroegtijdig overlijden. Hij spreekt zelfs van een pandemie: die van ‘lichamelijke inactiviteit’. “De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft al in 2012 vastgesteld dat in dat jaar 5,3 miljoen mensen overleden aan ziekten veroorzaakt door zitten, maar daar hoor je nauwelijks iets over”, zegt Scherder. Om de 5,3 miljoen doden per jaar even in perspectief te plaatsen: aan corona overlijden jaarlijks 3 tot 5 miljoen mensen en aan roken zo’n 7 miljoen. Als we naar deze cijfers kijken kun je zeker stellen dat de slogan ‘zitten is het nieuwe roken’, eigenlijk zeer treffend is.
Benieuwd naar het hele artikel? Lees het hier.
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.