Personeel ontslaan als ondernemer: de belangrijkste risico's en hoe je ze voorkomt

24 juli 2025 15:37

• Personeel & organisatiemanagement

Als ondernemer wil je groeien, en dat betekent vaak: mensen aannemen. Maar wat als het even tegenzit? Dan kun je hier als ondernemer zowaar een stress syndroom aan overhouden.

Je moet in dat geval namelijk soms medewerkers ontslaan. In dit artikel bespreken we de belangrijkste risico's rondom ontslag en hoe je deze kunt aanvliegen.

De verborgen kosten van ontslag: meer dan alleen de transitievergoeding

Veel ondernemers onderschatten de werkelijke kosten van een ontslag. Het gaat om veel meer dan alleen de wettelijke ontslagvergoeding. Laten we eens stilstaan bij de kosten waar je al snel aan zit.

Let op: De transitievergoeding bruto netto berekening is complex. Een bruto transitievergoeding van €30.000 levert netto slechts €17.550 op voor de werknemer. Als ondernemer betaal je het volledige brutobedrag. Je kunt dus het beste even overleggen met je medewerker of je het brutobedrag anders kan inzetten, bijvoorbeeld voor scholing. Vaak staat een medewerker hier welwillend tegenover.

Indirecte kosten die ondernemers vaak vergeten

• Productiviteitsverlies: Een ontslagprocedure verstoort de werksfeer en het werkplezier van veel andere werknemers er omheen. Dit vermindert dan ook vaak de productiviteit van het hele team.
• Kennisdrain: Vertrekkende medewerkers nemen waardevolle kennis en klantrelaties mee
• Wervingskosten: Het vinden van een vervanger kost gemiddeld 3-6 maandsalarissen
• Reputatieschade: Negatieve reviews op Glassdoor of sociale media kunnen toekomstige sollicitanten afschrikken

De 5 grootste ontslagrisico’s voor ondernemers

Ziekte en arbeidsongeschiktheid

Het grootste financiële risico voor veel mkb-ondernemers is langdurige ziekte van werknemers. Je bent wettelijk verplicht om twee jaar lang het loon door te betalen bij ziekte, waarbij het eerste jaar 70% van het loon minimaal het minimumloon moet zijn.

Procedurefouten bij ontslag

Een ander kostbaar risico is wanneer je de ontslagprocedures niet volledig en goed hebt gevolgd. Dit kan in uiterste gevallen leiden tot:

• Vernietiging van het ontslag door de rechter
• Schadevergoeding bovenop de transitievergoeding
• Loondoorbetaling tijdens een langdurige, kostbare procedure

Onterecht ontslag op staande voet

Veel ondernemers denken bij diefstal of fraude direct aan ontslag op staande voet. Maar de lat ligt hoog: alleen bij ernstige vergrijpen is dit toegestaan. Een onterecht ontslag op staande voet kan je duizenden euro's kosten. In deze gevallen is het altijd goed om vooraf even advies in te winnen bij een jurist of zelf de jurisprudentie rondom dit onderwerp erop na te lezen.

Claims van discriminatie of pesterijen

Ontslag waarbij discriminatie een rol speelt (leeftijd, geslacht, afkomst) kan ook leiden tot forse schadeclaims. De gemiddelde vergoeding bij discriminatie waarbij ontslag volgt, ligt tussen de €5.000 en €25.000.

Collectief ontslag zonder melding

Bij ontslag van 20 of meer werknemers binnen drie maanden gelden speciale regels. Het niet melden bij de vakbond en UWV kan het ontslag nietig maken. En dan heb je een heel groot probleem.

Hoe bescherm je jezelf als ondernemer?

Doordat bovenstaande kostenposten je als ondernemer een flinke financiële achteruitgang kunnen kosten, is het belangrijk om jezelf vooraf goed te beschermen. Zeker als je nieuw bent in het aannemen van personeel. We geven wat tips in hoe je jezelf kunt beschermen.

Investeer in preventie

• Verzuimverzekering: Dekt de loondoorbetaling bij ziekte (premie: 3-6% van de loonsom)
• Rechtsbijstandverzekering: Juridische hulp bij arbeidsconflicten
• Duidelijke arbeidsvoorwaarden: Voorkom discussies met heldere afspraken

Documenteer alles

Bij prestatieproblemen of disfunctioneren:

• Leg alle gesprekken schriftelijk vast
• Maak concrete afspraken met deadlines
• Geef medewerkers een eerlijke kans tot verbetering

Ken alle ontslagroutes en de voor- en nadelen

• De route via een vaststellingsovereenkomst
• De route via het UWV
• De route via de kantonrechter

Bij het gebruik van een vaststellingsovereenkomst: ken alle ins- en outs

Bij ontslag met wederzijds goedvinden of een verstoorde arbeidsrelatie is het belangrijk om alle ins- en outs te kennen van de vaststellingsovereenkomst. Hier vind je een goed, volledig voorbeeld van een vaststellingsovereenkomst.

Waarom dit belangrijk is? Omdat het heel veel vervelende situaties voorkomt, zoals:

• Verlies van WW-rechten voor de werknemer
• Latere claims tegen jou als werkgever
• Onduidelijkheid over afspraken

Belangrijke clausules in een vaststellingsovereenkomst:

• Finale kwijting (geen claims meer mogelijk)
• Geheimhoudingsverklaring
• Concurrentiebeding afspraken
• Betalingsafspraken transitievergoeding

Een andere optie: de inzet van flexwerkers om mee te starten

Het aantal flexwerkers dat actief werk zoekt, is toegenomen in 2025. Steeds meer mkb-ondernemers kiezen voor ZZP’ers, payroll constructies of tijdelijke contracten. Dit zorgt ervoor dat het risico op ontslag wordt ingeperkt en dat de werkgeversrisico’s worden uitbesteed.

Deze constructies hebben ook nadelen. Zo hebben werknemers vaak minder binding met je bedrijf, heb je hogere kosten op de lange termijn en kan er een kennislek ontstaan wanneer deze werknemers weggaan bij je bedrijf.

Conclusie: risicomanagement hoort bij ondernemerschap

Het is een ontzettend fijn gevoel als je in de fase bent aangekomen dat je nieuw personeel mag gaan aannemen. Dit betekent immers in veel gevallen dat je groeit als organisatie. Het is hierbij wel belangrijk om alle risico’s goed te kennen, weten wanneer je wat moet documenteren en alles vooraf goed te doordenken.

Interessant artikel? Deel het: