Wat gebeurt er als de DGA ineens uitvalt en er niets geregeld is?

30 oktober 2025 13:53

• Financieel & Juridisch

Voor veel mkb-bedrijven is de directeur-grootaandeelhouder (DGA) het kloppend hart van de organisatie. Hij of zij is vaak de strategische spil, de beslisser, het gezicht naar buiten én degene met de meeste kennis van de bedrijfsvoering. Maar wat als die persoon van de ene op de andere dag niet meer kan werken? Een burn-out, een ernstig ongeluk of plotselinge ziekte: het overkomt meer ondernemers dan ze willen geloven. En wat dan?

De praktijk: 50 mensen, geen stuur

Stel: een onderneming met 50 fte, goed lopend, solide klantenbestand, gezonde cashflow. De DGA stuurt dagelijks de organisatie aan, heeft alle beslissingen in handen en is gemachtigd voor de bank. Niemand anders heeft volledig inzicht in de lopende contracten, financiële verplichtingen of klantafspraken.
Op een dag valt de DGA uit — plotseling en volledig. Er is geen vervanger aangewezen, geen volmacht geregeld, geen aandeelhoudersovereenkomst waarin de continuïteit is vastgelegd. Vanaf dat moment komt de organisatie in een niemandsland terecht.

Onmiddellijke gevolgen

1. Besluitvorming ligt stil

Zonder volmacht kan niemand rechtsgeldig besluiten nemen namens de BV. Denk aan het ondertekenen van contracten, goedkeuren van betalingen of verlengen van leningen. Leveranciers en klanten merken direct dat er ‘iets’ mis is.

2. Bankrekeningen worden geblokkeerd

In veel gevallen kan de bank tijdelijk alle zakelijke rekeningen blokkeren wanneer de enig bevoegde bestuurder wegvalt. Salarissen, huur, leveranciersbetalingen — alles komt stil te liggen totdat er een vervanger wordt aangewezen.

3. Onzekerheid binnen het team

Voor de 50 werknemers betekent dit vooral onrust. Wie mag nog beslissingen nemen? Gaat het bedrijf door? Personeel dat geen duidelijkheid krijgt, gaat uit voorzorg solliciteren. De continuïteit van de onderneming staat binnen weken onder druk.

4. Verlies van vertrouwen bij klanten en leveranciers

Ook extern wordt de onduidelijkheid snel zichtbaar. Belangrijke klanten worden niet meer te woord gestaan door de bekende contactpersoon, offertes blijven liggen en leveranciers stellen leveringen uit totdat er duidelijkheid is.

Juridische en fiscale knelpunten

Wanneer de DGA geen testament, levenstestament of opvolgingsregeling heeft, ontstaat er ook een juridisch vacuüm.

• Bij ziekte of coma: er is geen wettelijk vertegenwoordiger voor de BV aangewezen. Alleen via de kantonrechter kan een tijdelijke bewindvoerder worden benoemd — een proces dat weken of zelfs maanden kan duren.
• Bij overlijden: de aandelen komen in de nalatenschap terecht. Zonder testament bepaalt de wet wie erfgenaam wordt, maar die erfgenamen zijn vaak niet direct geschikt of bevoegd om het bedrijf te leiden.
• Fiscale gevolgen: een plotselinge overdracht kan leiden tot forse belastingheffing, bijvoorbeeld inkomstenbelasting over de waarde van de aandelen of problemen rond de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) als die niet goed is voorbereid.

Het ontbreken van continuïteitsafspraken

Veel ondernemers denken dat ze ‘alles wel geregeld hebben’ zolang er een BV-structuur is. In werkelijkheid ontbreekt in meer dan de helft van de mkb-bedrijven een helder noodplan of vervangingsstructuur.
Belangrijke onderdelen die vaak ontbreken:

• Volmacht of tweede tekenbevoegdheid voor operationele beslissingen;
• Actueel aandeelhoudersregister en statuten die opvolging toestaan;
• Levenstestament of bedrijfscontinuïteitsplan;
• Overlijdensrisicoverzekering of arbeidsongeschiktheidsverzekering voor de DGA;
• Duidelijke taakverdeling binnen het MT, zodat cruciale kennis niet bij één persoon ligt.

Zonder deze onderdelen is de organisatie afhankelijk van goedwillendheid en improvisatie — en dat is zelden een goed uitgangspunt in crisistijd.

De financiële impact

De financiële gevolgen van een DGA-uitval kunnen groot zijn:

• Liquiditeitsproblemen: zonder betalingsbevoegdheid kan de cashflow in enkele weken opdrogen.
• Productiviteitsverlies: medewerkers werken minder efficiënt door onduidelijke aansturing.
• Waardedaling van het bedrijf: investeerders en banken zien een organisatie zonder leiderschap als risicovol.
• Verlies van klanten: vooral bij dienstverleners is de relatie met de DGA vaak bepalend voor vertrouwen.

Sommige bedrijven verliezen binnen drie maanden 30% van hun omzet wanneer de ondernemer onverwachts wegvalt. Dat zijn cijfers die elke DGA wakker zouden moeten schudden.

Hoe voorkom je dit scenario?

1. Leg bevoegdheden vast

Wijs een tweede tekenbevoegde aan voor de bank en stel een volmacht op die automatisch in werking treedt bij uitval.

2. Stel een levenstestament op

Hierin leg je vast wie namens jou mag handelen bij ziekte of wilsonbekwaamheid. Dat voorkomt dat de rechter een bewindvoerder moet benoemen.

3. Werk met een opvolgingsplan

Beschrijf wie de leiding overneemt, hoe de besluitvorming verloopt en hoe de communicatie naar personeel en klanten is geregeld.

4. Zorg voor een noodstructuur in het managementteam

Een goed geïnformeerd MT dat periodiek wordt bijgepraat over cijfers en strategie kan tijdelijk het roer overnemen.

5. Verzeker je inkomen én de continuïteit

Denk aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor de DGA, en eventueel een keyman-verzekering die het bedrijf financieel opvangt bij langdurige uitval.

De moraal: regel het als het nog goed gaat

Veel DGA’s vinden het lastig om na te denken over hun eigen uitval of overlijden. Toch is dat precies wat verantwoord ondernemerschap inhoudt: nadenken over de continuïteit, ook als jij er even niet bent. Want een bedrijf met 50 werknemers heeft niet alleen een financiële, maar ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Wie de zaken goed regelt, voorkomt paniek, beschermt zijn werknemers en behoudt de waarde van de onderneming. En dat begint met één vraag: als ik morgen uitval, wie neemt het over?

Interessant artikel? Deel het: