Ontslag op staande voet: wat mag je als werkgever wel en vooral niet?

17 juni 2025 12:25

• Personeel & organisatiemanagement

Als werkgever kun je niet zomaar iemand op staande voet ontslaan. Het klinkt eenvoudig, maar juridisch ligt het gevoelig. Eén fout en je draait mogelijk op voor loondoorbetaling, schadevergoeding en reputatieschade. Tijd om scherp te zijn.

Wanneer is ontslag op staande voet toegestaan?

Ontslag op staande voet betekent een directe beëindiging van het dienstverband, zonder opzegtermijn. Dit mag alleen bij een dringende reden, bijvoorbeeld:

• Diefstal of fraude
• Agressie op de werkvloer
• Werkweigering
• Het veroorzaken van een gevaarlijke situatie

Of iets “dringend” genoeg is, wordt juridisch streng beoordeeld en kan per situatie een verschillende uitkomst hebben. Wat voor de ene werkgever ontoelaatbaar voelt, blijkt in de praktijk niet altijd voldoende voor de zware maatregel van ontslag op staande voet. Naast de inhoudelijke beoordeling van de situatie moet het ontslag ook verschillende spelregels voldoen om een eventuele rechterlijke toets te kunnen doorstaan. Zo moet het feitelijk goed genoeg zijn onderbouwd en moet je snel en zorgvuldig handelen als je ontslag op staande voet overweegt.

Bij twijfel is het verstandig om direct juridisch advies in te winnen. De advocaten arbeidsrecht van Certus Advocaten kijken met je mee en beoordelen de haalbaarheid en risico’s. Wil je als werkgever in de toekomst goed voorbereid zijn, lees dan alvast de volgende tips. 

H2: Wat zijn de voorwaarden voor een rechtsgeldig ontslag?

Voor een geldig ontslag op staande voet moet je als werkgever aan drie voorwaarden voldoen:

1. Dringende reden

Er moet sprake zijn van ernstig gedrag dat het vertrouwen in de werknemer direct en onherstelbaar schaadt.

2. Onverwijld handelen

Je moet het ontslag vrijwel direct na het incident geven. Wacht je te lang, dan kan dat de reden zijn dat het ontslag - ondanks de ernst van de situatie - toch wordt vernietigd. Schakel dus op tijd juridische bijstand in. 

3. Duidelijke mededeling

De werknemer moet onmiddellijk horen wat de reden voor het ontslag is. Dit moet direct daarop schriftelijk bevestigd worden. Kies je woorden zorgvuldig. 

Let op: als één van deze elementen ontbreekt, loop je als werkgever een reëel risico dat het ontslag door de rechter wordt vernietigd. 

Wat als het fout gaat?

Wordt het ontslag achteraf vernietigd door de rechter, dan kan de werknemer:

• Terugkeren in dienst
• Recht hebben op doorbetaling van salaris
• Een schadevergoeding eisen

Deze situaties komen vaker voor dan je denkt, vooral als het dossier mager is, emoties leidend waren of de strenge wettelijke spelregels net niet goed zijn toegepast. Zorg daarom dat je je dossier op orde hebt én juridisch onderbouwd handelt.

Alternatief: de vaststellingsovereenkomst

In sommige gevallen is het verstandiger om het dienstverband in overleg te beëindigen via een vaststellingsovereenkomst. Zo voorkom je juridische procedures én behoud je regie over de uitkomst.

Bij juridisch advies bij ontslag zorgen we ervoor dat deze afspraken juridisch kloppen en goed vastgelegd zijn.

Tips voor werkgevers

• Stel duidelijke gedragsregels op in een personeelshandboek
• Documenteer waarschuwingen en incidenten goed
• Reageer niet primair vanuit emotie
• Handel snel, maar zorgvuldig
• Laat je tijdig adviseren door een specialist

Liever voorkomen dan genezen

Een ontslag op staande voet is juridisch gezien een zware maatregel met grote gevolgen voor een werknemer en wordt daarom door rechters kritisch getoetst. Als werkgever is het belangrijk dat je niet alleen het juiste gevoel hebt, maar ook juridisch sterk staat en snel maar zorgvuldig handelt. Juist op het moment dat het erom spant is een klein foutje zo gemaakt, maar de gevolgen daarvan kunnen groot zijn. Het is daarom verstandig je als werkgever in deze situaties direct vanaf het eerste vermoeden bij te laten staan door een specialist die met je meedenkt voordat je tot actie overgaat. Bij Certus Advocaten - arbeidsrecht voor werkgevers helpen we je snel, helder en oplossingsgericht. 

Interessant artikel? Deel het: