Met passie voor het vak en oog voor de toekomst: Schildersvakopleiding Zutphen als voorbeeld voor de branche

16 juni 2025 12:11

• Bedrijfsreportages

Na meer dan dertig jaar neemt Hein Polinder afscheid van ‘zijn kindje’: Schildersvakopleiding Zutphen. In die periode groeide de opleiding uit van een initiatief aan de keukentafel tot een toonaangevend opleidingscentrum voor schilders en stukadoors in Oost-Nederland. Niet alleen qua omvang, maar vooral qua maatschappelijke waarde, flexibiliteit en innovatieve aanpak.

Een stichting met werkgeversverantwoordelijkheid

Schildersvakopleiding Zutphen is een stichting zonder winstoogmerk. Wat de organisatie uniek maakt, is dat de leerlingen in dienst zijn van de stichting en vervolgens worden uitgeleend aan ruim 120 aangesloten schildersbedrijven. “Je moet ons zien als een groot schildersbedrijf,” legt Hein Polinder uit. “We hebben 80 leerlingen in dienst, van wie de jongste 15 en de oudste 53 jaar is. Allemaal krijgen ze een volwaardig salaris conform de cao.”

De aangesloten bedrijven betalen alleen voor de gewerkte uren, terwijl de stichting alle werkgeversrisico’s op zich neemt, zoals loondoorbetaling bij ziekte of letsel. Zo neemt de organisatie een drempel weg voor leerbedrijven, terwijl leerlingen direct werkervaring opdoen.

Unieke opleidingsstructuur: het wintermodel

Schildersvakopleiding Zutphen werkt nauw samen met ROC Aventus en heeft samen met deze partner een wintermodel ontwikkeld. In dit model vindt de intensieve theorie- en praktijkopleiding plaats van oktober tot en met april, wanneer veel schildersbedrijven minder werk hebben. Deze opzet zorgt voor een stabiel leerritme zonder de praktijkdruk van de zomer.

De opleiding biedt BBL-opleidingen aan op niveau 1 tot en met 4, volledig gericht op doeners. “Onze doelgroep zijn jongeren die niet graag stilzitten. We combineren daarom theorie in de ochtend met praktijk in de middag,” aldus Polinder. Leermeesters worden actief betrokken bij de lesinhoud, zodat praktijkopdrachten naadloos aansluiten op het werkveld.

Van huiskamer naar eigen pand

De wortels van de organisatie gaan terug tot 1993. Samen met de schilderbedrijven begon Polinder de opleiding letterlijk vanuit zijn woonkamer. “Ik schreef brieven, plakte postzegels en ging persoonlijk op bezoek bij bedrijven om het idee toe te lichten.” In 2005 fuseerde zijn opleiding met die in Deventer, en in 2008 werd het huidige pand in Zutphen betrokken. Het gebouw is eigendom van de stichting en huisvest ook de theorieklassen van ROC Aventus.

Zijinstroom en inclusie als speerpunten

Naast reguliere leerlingen investeert de opleiding intensief in zijinstroomprojecten. In tien jaar tijd zijn 140 zijinstromers opgeleid, onder meer uit de horeca, zorg, en statushouders. De opleiding werkt met een modulair systeem, waardoor deelnemers deelcertificaten kunnen halen. “Dat maakt de opleiding toegankelijker. Als ze verder willen, hoeven ze het eerder behaalde deel niet opnieuw te doen.”

Taalbarrières worden ondervangen met technologie: “Wij zijn bezig met een pilot waarbij we werken met oortjes die realtime vertalen in 96 talen. Dat helpt bij VCA-trainingen en reguliere lessen.” Ook worden examens zoals VCA in het Arabisch aangeboden.

Oog voor vitaliteit en ondernemerschap

Om leerlingen bewust te maken van fysieke belasting op lange termijn, werd een ergotherapeut ingeschakeld die de werkhouding analyseerde. Hieruit volgde een praktische cursus over gezond bewegen op de werkvloer. Daarnaast biedt de opleiding de module ‘Eigen Baas’ aan, waarin leerlingen leren wat komt kijken bij het starten van een eigen bedrijf. “Na afloop steken nog maar twee van de twintig leerlingen hun hand op, waar dat er eerst achttien waren.”

Keten opleiden en crossovers

Schildersvakopleiding Zutphen is medeoprichter van GoGo, Gelderse Opleidingsbedrijven Gebouwde Omgeving, waarin ook bouw- en installatietechniekopleidingen deelnemen. In dit netwerk wordt kennis gedeeld en vindt keten brede scholing plaats. Een installateur kan bijvoorbeeld leren kitten, en een schilder leert bijvoorbeeld hang- en sluitwerk te vernieuwen. “Zo verbreden we vakkennis zonder dat we aan elkaars core business komen.”

Begeleiding op maat

Leerlingen worden niet alleen technisch, maar ook pedagogisch begeleid. Zorgcoördinator Gerry Roeterdink van ROC Aventus ondersteunt bij complexe casussen, zoals leerlingen met psychische of sociale uitdagingen. Ook worden leermeesters actief begeleid. Tweemaal per jaar organiseert de opleiding thema-avonden voor leerbedrijven, inclusief praktijkgerichte kennisdeling.

Continuïteit boven groei

Volgens Polinder is stabiliteit in leerlingaantallen cruciaal: “Ik kan in de zomer dertig extra leerlingen aannemen, maar in de winter is er dan geen werk. Dan moeten wij als stichting doorbetalen, en dat is niet houdbaar.” Daarom wordt bewust gestuurd op geleidelijke groei en structurele instroom.

Evaluatie, feedback en kwaliteitsborging

De opleiding heeft een eigen examencentrum met externe beoordeling. Elke week vindt er een leerlingbespreking plaats met het hele team, inclusief vertegenwoordigers van ROC. Praktijkdagen in vakantieperiodes zijn afgestemd op feedback van leerbedrijven.

Trends en toekomstvisie

Naast duurzaamheid en circulair bouwen noemt Polinder arbo-veiligheid, crossovers, en mentale gezondheid als belangrijke thema’s. De organisatie doet actief mee aan pilots rond PSA (psychosociale arbeidsbelasting) en anonieme meldsystemen.

Ook innovatie krijgt structureel aandacht. Via regionale subsidies zoals de Regiodeal werkt de opleiding aan nieuwe lesmodules en aan het opvangen van het tekort aan scholingssubsidies. Een actuele uitdaging is hoe bedrijven blijven investeren in scholing nu subsidies opdrogen.

Nalatenschap van een bevlogen directeur

Hein Polinder draagt het stokje per december 2025 over aan zijn collega Martin, die inmiddels is ingewerkt. “Ik werk nu aan de laatste fase: data ophalen bij bedrijven, hun behoefte inventariseren en zorgen dat de basis staat.” Zijn afscheid voelt dubbel, want hij deed het altijd met plezier: “Ik heb altijd gezegd: ik doe alleen nog maar leuke dingen. En dat is gelukt.”

Zijn opvolger treft een toekomstgerichte organisatie, stevig ingebed in het regionale netwerk, met een sterke missie: jongeren en zijinstromers op duurzame wijze klaarstomen voor het schildersvak van morgen.

Interessant artikel? Deel het: