“Bouw moet investeren in kennis”
29 juni 2017 14:09
Nieuwe technologieën en wetgeving stuwen de komende decennia verdere innovatie en verduurzaming in de bouw, stelt René Beijaard van Beijaard Bouwbegeleiding & Vormgeving in Wormerveer. De grote uitdaging voor aannemers is alle ontwikkelingen bijbenen, zegt hij.
Weinig marktsectoren zijn tussen 2008 en 2015 zo op de proef gesteld door de crisis als de bouw. En nergens voelde de recessie zo paradoxaal. Aannemers schrapten tienduizenden banen in de wetenschap dat ze hun mensen binnen vijf jaar harder nodig zouden hebben dan ooit. Dat moment is aangebroken. Wachttijden zijn lang. Bouwers kunnen de vraag amper aan. De economische recessie heeft plaatsgemaakt voor een personeelscrisis.
“In dat weerbarstige veld staan de bouwbedrijven voor grote uitdagingen”, zegt René Beijaard. “De duurzaamheidseisen worden hoger en de techniek wordt complexer. Maar terwijl de technologische ontwikkeling versnelt, vechten aannemers tegen de waan van de dag. Ze hebben een smalle bezetting, een vergrijzend personeelsbestand en geen instroom omdat jongeren door de crisis niet kozen voor de bouw. Ze moeten alle zeilen bijzetten om de drukte het hoofd te bieden. Er is zes, zeven jaar niet gebouwd.”
Complexer
“Die achterstand inhalen met alleen nieuwbouw is geen optie”, zegt Beijaard. Daar zijn de mensen niet voor en inmiddels ook de locaties nagenoeg niet meer. “Bestemmingsplannen en regelgeving zoals Natura 2000 hebben veel aan banden gelegd. De accenten liggen op (ver)nieuwbouw op bestaande, oude locaties en op de – vaktechnisch complexere - verduurzaming van de bestaande voorraad.”
Kwaliteit domineert daarbij steeds nadrukkelijker het eisenpakket, merkt Beijaard. “Wij zien een stijgende vraag naar puur bouwkundige kwaliteitscontroles. Ontwikkelaars en vastgoedeigenaren kopen projecten turnkey en leggen alles bij de aannemer neer. Dan gaat het om het voldoen aan eisen zoals EPC-normen en isolatiewaarden, maar ook om knowhow over bijvoorbeeld luchtdicht bouwen, iets wat veel vakmanschap en kennis vraagt. Er is groeiende vraag naar meer en andere kwaliteit. En er wordt scherp getoetst of die wordt geleverd.”
Investeren
Kleine en middelgrote bouwbedrijven die op termijn willen blijven meedoen, moeten daarom meer investeren in kennisontwikkeling, zegt Beijaard. “Midden jaren zeventig begonnen we in de bouw met woningisolatie. Op de bouwplaats was dat helemaal nieuw. “Dampdichte folie bijvoorbeeld werd in houten voorzetwanden regelmatig aan de verkeerde zijde van de isolatie aangebracht, waardoor houtrot ontstond.” Niet uit desinteresse, maar uit onwetendheid. Nu zien we iets vergelijkbaars: een voortdurende versnelling in de technologieontwikkeling, met als gevolg daarvan kennishiaten en toenemende noodzaak tot bijscholing.”
De bouw - die zelf volop vernieuwt maar tegelijkertijd met steeds meer ‘vreemde’ technieken te maken krijgt - moet zich aanpassen, zegt hij. Het Planbureau voor de Leefomgeving schat dat tot 2050 zo’n 2,2 miljoen woningen (huur en koop) moeten worden ‘verduurzaamd’ om voor Energielabel B in aanmerking te komen. En dan zijn kantoren, school- en zorggebouwen nog niet meegeteld. Beijaard: “Er wacht een enorme markt voor de bedrijven die goed geëquipeerd zijn. Uiteindelijk draait alles om knowhow en het creëren van posities om bij die kennis te komen.”
De verduurzaming van de bestaande voorraad is in omvang verreweg de grootste operatie, zegt Beijaard. “Dan moet je denken aan zowel bestaande woningen als oude kantoren. Die moeten worden afgesloten van het aardgasnet en worden klaargestoomd voor een duurzame toekomst. Dat betekent toepassing van warmtewinning, gebruik van bodemwarmte, gebruik van zonne-energie en voldoen aan de hoogste isolatie-eisen.”
Impact
Het zijn fenomenen die steeds vaker zijn eigen pad kruisen en waar zijn bedrijf zich in toenemende mate ook op toelegt. Momenteel werkt Beijaard aan een renovatie-offerte voor 24 woningeigenaren in Haarlem, die hebben aangegeven ‘iets’ met duurzame energie te willen. “De schaal maakt het de moeite waard om te onderzoeken of een warmtebron haalbaar is”, zegt hij. “Daarna is de vraag hoe de bewoners reageren op de impact van die verandering. Technisch kan heel veel. Maar tot hoe ver willen mensen mee? In die zin ‘hangt’ verduurzaming niet alleen aan de bouw. Maatschappelijk moet ook nog het nodige gebeuren.” «
Beijaard Bouwbegeleiding
Tekst: Eric Panhuis / Fotografie: Marcel Rob
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.