De toekomst vraagt levenslang leren
1 januari 2019 16:16
We leven in een opwindende tijd! We durven steeds vaker en openlijker te praten over verandering. Steeds kritischer kijken we naar onze manier van wonen, werken, reizen, produceren, consumeren, leren, leidinggeven en gezond blijven – om maar eens wat te noemen. De definitie van wat een bloeiende economie is, zal moeten veranderen. Consumentisme maakt plaats voor een mix van waarden die niet alleen financieel maar ook sociaal en ecologisch kapitaal opnemen in de balans en opbrengst voor bedrijven. Dat zien we steeds duidelijker onder de drie noemers: energietransitie, de klimaatopgave en de circulaire economie.
Alles raakt steeds meer met elkaar verweven. Dan veranderen ook rollen en taken voor organisaties en overheden. Als buurtbewoners zelf een (zonne-) energienetwerk opzetten of andere initiatieven nemen wordt de lokale overheid meer een meewerkende partner dan een bestuurder. Bedrijven die maatschappelijk verantwoord gaan ondernemen krijgen te maken met sociale en maatschappelijke vraagstukken. Vroeger waren die vooral de taak van de overheid en van organisaties die daarvoor waren opgericht. In nieuwe publiek-private samenwerkingen worden bestuursverantwoordelijkheden gedeeld.
De ontwikkeling naar een duurzame maatschappij brengt nogal wat met zich mee. Nieuwe banen en nieuwe beroepen die we ons nu nog niet kunnen voorstellen. Ooit gedacht dat je dochter mobiliteitsmakelaar kan worden of energiecoach? Maar we hebben ook nieuwe vaardigheden nodig. Dat vraagt breed als diep denken, dichtbij en ver weg kijken en zowel de korte- als de lange termijn leren zien.
Om daar te komen moeten er dingen veranderen. Niets blijft hetzelfde. We moeten een veranderend behoeftepatroon van klanten, van medewerkers, van de maatschappij en van de aarde opnemen in onze strategische plannen en dagelijkse praktijken. Dat kunnen we niet met de kennis van gisteren. Nieuw denken en nieuwe manieren van werken zijn aan de orde van de dag. Die moeten we gaan ontwikkelen. Kennis is het kapitaal dat nieuwe business en nieuwe werkgelegenheid zal opleveren (en belangrijke oplossingen oplevert). Daar is geen handboek voor. Het gaat om ideeën uit te werken en te toetsen al werkende-weg, om te delen wat je leert, om op nieuwe manieren te leren kijken en om naar elkaars verhalen en ervaringen te luisteren. Dat betekent dat veel leren buiten de instituutsmuren moet gaan plaatsvinden – op locatie, in dwarsverbanden, door maar gewoon te gaan doen en te kijken hoe dat uitpakt. Leren wordt daardoor meer en meer één met ondernemen – en dat is eigenlijk wel een hele mooie ontwikkeling.
De maatschappelijke uitdagingen die op ons afstormen vragen om een scherpe en innovatieve blik op de toekomst. Wat zijn de effecten van ons doen en laten op onze omgeving: op mensen die erbij betrokken zijn en op de ‘gezondheid’ van de aarde? Niet alleen nu, maar ook later. Heel veel organisaties, zowel bedrijven als overheid, zijn er nog lang niet op ingericht om zo te denken. Maar wie een beetje oog heeft voor morgen ziet dat er niets anders inzit. Leren wordt levenslang een vorm van zijn.
In het voorjaar van 2019 organiseert de auteur samen met Vakmedia de derde editie van de collegereeks Circulaire Economie. In zes middag/avondsessies wordt u bijgepraat over de laatste ontwikkelingen en inzichten. U kunt zich hier aanmelden voor deze collegereeks: www.collegecirculaireeconomie.nl. «
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.