Groots landelijk onderzoek: denken over circulaire economie loopt ver voor op de praktijk
22 mei 2017 15:35
Er wordt veel gedacht, gepraat en geschreven over de circulaire economie, maar in de praktijk van alledag is er nog heel veel te doen. Dat is een korte samenvatting van het grote landelijke onderzoek naar de circulaire economie en de bijbehorende business modellen. Het onderzoek werd in 2016 / 2017 uitgevoerd door een team onder aanvoering van professor Jan JonkerJonker van de Radboud Universiteit Nijmegen. De resultaten werden afgelopen donderdag (18 mei) bekend gemaakt tijdens een symposium in Arnhem.
Eén zwaluw voorspelt veel goeds
Uit dit onderzoek komt naar voren dat voor veel organisaties het sluiten van kringlopen een ingewikkelde organisatorische opgave is. Veel ondernemers zijn daar dan ook nog niet aan toe. Het zoeken naar mogelijkheden om kringlopen te sluiten gebeurt primair in-huis en in samenwerking met bekende partijen; buitenstaanders blijven buitengesloten. Circulaire business vindt voornamelijk plaats door recyclen, energiebesparing en grondstoffenreductie.
Bedrijven worstelen in hun praktijk met het vormgeven van een specifieke strategie om circulair te ondernemen. Ook blijft circulair ondernemen vaak gebaseerd op traditionele verdienmodellen. Organisaties zijn op deze twee laatste elementen nog traditioneel economisch. Er kunnen nog grote stappen gezet worden richting een circulaire economie.
Vooralsnog is de circulaire economie als primaire economie nog maar nauwelijks uit de startblokken. Bij sommige bedrijven is circulair ondernemen een randverschijnsel in hun businessmodel, bij een klein gedeelte is het de kern van hun waardepropositie.
Dit zijn de zwaluwen die veel goeds beloven. Samenvattend laat het onderzoek zien dat het denken over de circulaire economie ver voorloopt op de organisatiepraktijk.
Barrières Bij het werken aan de circulaire economie noemen respondenten de navolgende drie punten die een belemmering vormen voor de realisatie:
1. Tegenwerkende regelgeving
2. Partijen in de waardeketen zijn er niet klaar voor
3. Gebrek aan financiering.
Deze top drie laat zien dat de kaders waarbinnen organisaties opereren nog onvoldoende geschikt zijn voor de realisatie van de circulaire economie.
Zeven belangrijkste uitkomsten
1. In het organisatielandschap in Nederland heeft de circulaire economie, ondanks een levendig debat, slechts beperkt praktische voet aan de grond.
2. Voor veel organisaties is het sluiten van kringlopen een ingewikkelde organisatorische opgave waar ze nog niet aan toe zijn.
3. Waardecreatie beperkt zich voornamelijk tot recyclen, energiebesparing en grondstoffenreductie.
4. Bedrijven worstelen in hun praktijk met het vormgeven van een specifieke strategie om circulair te ondernemen.
5. Zoeken naar mogelijkheden om kringlopen te sluiten gebeurt primair in-huis en in samenwerking met bekende partijen; buitenstaanders blijven uitgesloten.
6. Circulair ondernemen blijft vaak gebaseerd op het bestaande verdienmodel.
7. Dit onderzoek laat zien dat het denken over de circulaire economie ver voorloopt op de organisatiepraktijk.
Over het onderzoek
Voor het onderzoek zijn in totaal ruim 800 enquêtes geanalyseerd, 39 interviews gehouden en ruim 4.800 bedrijven aan een nadere analyse onderworpen. Het landelijke onderzoek bouwt voort op een pilot onderzoek gehouden in Gelderland en Overijssel in het voorjaar van 2016.
Het onderzoek laat een aantal motieven zien voor circulair ondernemen. In volgorde van belangrijkheid zijn dat: (1)het creëren van ecologische en sociale waarde, (2) het ontwikkelen van een houdbaar businessmodel en (3) kansen om te innoveren in de waardeketen.
Uitgangspunt van de circulaire economie is het organiseren van kringlopen rond grondstoffen, materialen, onderdelen of producten. Dit gebeurt bijna altijd door meerdere partijen. Doel van het sluiten van die kringlopen is waardecreatie.
De premisse blijft dat organisaties de leidende actoren zijn in het transitieproces op weg naar een circulaire economie. Dit onderzoek laat vele positieve voorbeelden daarvan zien. De ontnuchterende realiteit is echter wel dat veel bedrijven zéggen dat ze circulair ondernemen, maar dat bij nader inzien blijkt dat hun activiteiten niet echt onder die noemer vallen als het afgezet wordt tegen de vijf bouwstenen. In het
organisatielandschap in Nederland heeft de circulaire economie, ondanks een levendig debat en sprekende voorbeelden, nog geen volume. De transitie staat nog in de kinderschoenen en wordt gedragen door de voorlopers, door ondernemers die hun nek durven uit te steken, op weg naar een circulaire economie.
Het boekje met de onderzoeksresultaten is hier te bestellen.
bron: www.duurzaam-ondernemen.nl/groots-landelijk-onderzoek-denken-circulaire-economie-loopt-ver-op-praktijk/
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.