Stress: managen is het toverwoord

8 november 2021 08:30

• Bedrijfsadvies

Stress zorgt ervoor dat topprestaties behaald kunnen worden. Het zorgt voor focus, doorzettingsvermogen en soms zelfs voor ongekende prestaties. Op de werkvloer wordt stress echter vooral geassocieerd met problemen. Denk aan onderpresteren, uitputting, gezondheidsklachten en overspannenheid. Hoe zet je stress ook hier om naar iets positiefs? Waar ligt het omslagpunt tussen positieve en negatieve stress en welke elementen zijn hierop van invloed? Je leest het in dit artikel.

Stress: goed of slecht?

Stress is niet per definitie slecht of schadelijk. Het helpt in eerste instantie met presteren. Geloof je dat stress een negatieve invloed heeft op je gezondheid? Dan is de kans groter dat je gezondheid daadwerkelijk negatief wordt beïnvloed. Dit feit is natuurlijk geen vrijbrief om de werkdruk verder op te voeren en te zeggen dat het allemaal ‘tussen de oren zit’. Maar het is wél een reden om de voordelen en potentie van (gemanagede) stress te zien.

Het omslagpunt

Waar ligt dan het omslagpunt tussen positieve en negatieve stress? Daar waar de prestaties minder goed worden en / of wanneer iemand problemen krijgt met functioneren op, of buiten het werk. Onderstaand bespreken we drie elementen die van invloed zijn op dit omslagpunt.

1. Motivatievorm

De motivatievorm waarmee taken worden uitgevoerd heeft grote invloed op de soort stress dat iemand ervaart. Daarom kan iemand die heel druk is, maar veel plezier of zingeving ervaart, aanzienlijk meer hebben dan iemand die heel druk is en het plezier of nut van zijn werk niet inziet.
De motivatievorm voor duurzame positieve stress zou in de basis intrinsiek, geïntegreerd of geïdentificeerd moeten zijn. Of een combinatie daarvan.

Intrinsiek: leuk vinden
Geïntegreerd: past bij jouw waarden
Geïdentificeerd: past bij een persoonlijk doel

Tips:

• Vraag waar medewerkers werkplezier vandaan halen en blijf dat faciliteren.
• Bespreek de waarde van hun werkzaamheden, wat vinden medewerkers waardevol aan hun werk?
• Stimuleer het delen van successen en complimenteer regelmatig over wat er bereikt is dankzij de medewerker(s).

2. Basisbehoeften

Daarnaast zijn de psychologische basisbehoeften autonomie, binding en competentie
doorslaggevend of er overwegend negatieve, of positieve stress wordt ervaren:

Tips:

• Bespreek met je medewerkers in hoeverre zij vrijheid ervaren om taken op hun eigen manier uit te voeren. Ervaren zij nog overzicht en controle? Wat heeft iemand precies nodig?
• Ervaart de medewerker voldoende vertrouwen? Voelt deze zich begrepen en gehoord? En voelt het veilig genoeg om grenzen aan te geven? Reageer positief en behulpzaam als mensen grenzen aangeven.
• Vermijd situaties en beloningssystemen waarin competitie onderling wordt uitgelokt.
• Kennen medewerkers hun sterke eigenschappen en worden die actief ingezet? Ervaart iemand voldoende respect? Luister naar je medewerkers. Dat is de basis van respect. Complimenteer regelmatig, zolang het oprecht is.

3. Planning en verwachtingsmanagement

Tot slot zijn natuurlijk een goede planning en helder verwachtingsmanagement belangrijk om het overzicht en de controle te behouden. Het wel of niet hebben van overzicht en controle maakt in acute situaties het verschil tussen flow (opgaan in de taak, optimale prestatie), een gespannen of angstig gevoel en/of het maken van fouten.

Tips:

• Bespreek met regelmaat concreet wat precies van elkaar verwacht wordt.
• Bespreek hoeveel tijd iets kost en houd rekening met pauzes, administratie en ad hoc situaties.
• Schakel externe hulp in wanneer de planning structureel niet goed loopt.
• Mensen maken soms fouten. Geef daar de ruimte voor. Er zijn natuurlijk grenzen, maar een cultuur waar je géén fouten mag maken is funest voor de stresslevels. Trek er samen actief lering uit, zonder iemand te veroordelen.

Aan de slag met stressmanagement? Wij ontwikkelden een handig informatiepakket met hierin tips voor medewerkers, leidinggevenden én organisatie.

Auteur: Caroline Slikker, Vitaliteitscoach bij Adaptics

Interessant artikel? Deel het: