Emoties in de rechtszaal

12 december 2016 10:41

Voor de meeste klanten is procederen geen dagelijkse bezigheid. Gelukkig maar, zeg ik als advocaat. Een proces kost een ondernemer energie, tijd en geld. Vaak is er een zeker risico. Hoewel het procederen mij in het bloed zit en een zitting (mondelinge behandeling) de krenten in de advocatenpap zijn, ligt dat voor de klant natuurlijk anders. Een ondernemer kan nog zo gepokt en gemazeld zijn, het moeten verschijnen voor een rechter is ‘a different cook’. Voor de ondernemer is de zittingszaal, anders dan voor de advocaat, geen natuurlijke omgeving.

Uiteraard bereid ik de klant voor iedere zitting voor. Het gaat dan om basale zaken als waar iedereen moet gaan zitten en dat het niet gebruikelijk is om de rechter(s) en de griffier een hand te geven als men binnenkomt. Ook wat er tijdens de zitting zal worden besproken en wat ieders rol is, wordt vooraf duidelijk gemaakt. Vaak wil de rechter de feiten uit de mond van de partij zelf horen. Dat betekent dat men zelf aan het woord komt en dus goed moet zijn voorbereid. De meer juridische discussies voert de rechter met de advocaten.

Recent trad ik op voor een partij die een zakelijk geschil had met een andere partij. Wij stonden aan de eisende kant en hadden een dagvaarding laten betekenen. De andere partij had zich op papier (in de conclusie van antwoord) tegen de vordering verweerd. Het geschil was redelijk gecompliceerd en er waren verschillende aspecten die om aandacht vroegen. Mijn klant voelde zich bedrogen, maar dat gevoel heerste ook aan de andere kant van de tafel. De rechter had na lezing van de dagvaarding en het antwoord, een comparitie van partijen bepaald. Dat is een mondelinge behandeling van het geschil, waar de verschillende aspecten worden besproken.

Nadat de rechter had geconstateerd welke personen aanwezig waren, gebeurde er het volgende. De rechter vroeg aan mijn klant wat het met haar deed om vandaag hier te moeten zitten. Ik was over die vraag enigszins verbaasd, omdat rechters het tijdens zittingen zakelijk houden, zonder (al te veel) emoties. Deze rechter deed het anders. Aanvankelijk dacht ik nog: “Wat een frisse vernieuwende aanpak”. Maar daar kwam ik snel van terug, omdat het volledig uit de hand liep. De klant, die toch al gespannen was voor de zitting, barstte huilend in tranen uit en was eigenlijk niet meer in staat om onder woorden te brengen wat zij wilde zeggen. De rechter schrok zichtbaar en ging maar snel over naar de andere partij, die dezelfde vraag kreeg. Daar was de reactie ook erg emotioneel, maar dan in de vorm van een enorme boosheid. Daar zaten we dan, met twee zeer emotionele partijen, de een huilend en de ander boos. Dat was niet wat de rechter voor ogen had. Het geven van ruimte voor emoties, wat op zich een goed doel leek, pakte hier helemaal verkeerd uit. Geen goed begin van de zitting.

De rechter herpakte zich snel en gaf partijen aan dat er begrip was voor de emoties, maar dat we het geschil natuurlijk wel zakelijk moeten benaderen. Nadat alles wat geluwd was verliep de zitting verder prima, hoewel ik wel een paar keer wat kwaad moest reageren op onderbrekingen door de tegenpartij en wat opmerkingen van de andere advocaat… Ja, ik ben ook maar een mens.

Moraal van deze blog: emoties horen er bij, zeker in een zitting en zelfs bij rechters en advocaten, maar voor een goede rechtspleging dient een geschil toch zo veel als mogelijk zakelijk te worden benaderd.

Marc van den Boomen | Advocaat & Partner bij LINQ Advocaten

Interessant artikel? Deel het: