Tegen de uber-isering van het transport

17 juni 2019 14:09

Zelfstandige transporteurs worden in toenemende mate afhankelijk van veilingen waarbij de lading aan de laagste bieder wordt toegewezen. Dat systeem zal zijn greep op de sector nog versterken met de komst van Uber Freight. Hoe kunnen de MKB-transporteurs voorkomen dat ze een steeds lagere opbrengst per kilometer realiseren? Flexrider en Flexcargo zijn twee internetplatforms die deze ondernemers helpen de beladingsgraad te verhogen terwijl verladers tóch een lager tarief krijgen.

Tekst: Jeroen Kuypers

Stef Bouwhuis was al lang vóór de komst van het mobiele internet actief bezig met het implementeren van realtime volgsystemen. “We werkten nog voordat de militaire gps-satellieten voor publiek gebruik beschikbaar kwamen met antenne kruispeiling om transporteurs te laten zien waar ieders voertuigen zich op elk moment van de dag of nacht bevonden. Zo konden ze onderling communiceren over het voor elkaar meenemen van extra lading. Was de één in de buurt van Groningen en had de ander daar net een opdracht, dan konden de twee met elkaar matchen.”

Tweesnijdend zwaard

Het mobiele internet in combinatie met gps heeft het grootschalig toepassen van dit principe veel makkelijker gemaakt, en financieel haalbaar.  Waarom zou je een voertuig half beladen laten rondrijden, een hotelkamer leeg, een restauranttafel ongedekt, als je er via het internet in een mum van tijd klanten voor kunt vinden? Zo ontstond het platformkapitalisme. Maar achter de droom van het vrije ondernemerschap staat de nachtmerrie van het monopolie. De Ubers, AirBnB’s en Bookings van deze wereld romen het vet van de melk. Terwijl het internetplatform de zelfstandige transporteur zou moeten helpen zijn vervoerscapaciteit optimaal te benutten, en daarmee zijn marge te vergroten, lijkt het in de praktijk een tweesnijdend zwaard: het werk neemt toe maar de winst daalt. Stef Bouwhuis wil met zijn Flexrider en Flexcargo terug naar de oorspronkelijke opzet: de MKB-ondernemer een middel in handen geven om zichzelf staande te houden in een sector vol moordende concurrentie.

Chantabele positie

“Je ziet dat veel transporteurs té afhankelijk worden van één of twee vaste opdrachtgevers,” zegt Stef Bouwhuis. “Je ziet ook hoe de omzet per opdracht geleidelijk aan verslechterd is. Als je vroeger naar Zwitserland reed kreeg je de heen- én de terugreis vergoed. Nu moet je zelf maar een lading naar Nederland zien te versieren. Het stapelen van lading is voor velen de enige manier om nog een beetje winst te maken, maar die vaste opdrachtgever weet dat óók. Die eist een steeds lager tarief, wel wetend dat de transporteur zónder zijn basislading sowieso verlies maakt.

De kleine ondernemer komt steeds meer in een chantabele positie terecht: je moét die rit van Weesp naar Schiphol tijdens de spits voor me maken, tegen een kilometerprijs en geen uurtarief, want de goede komen met de kwade opdrachten, en de volgende keer krijg je een mooie rit lange rit naar Groningen van me. Alleen, die 'mooie' rit komt er nooit. Die gaat in de veiling naar de laagst biedende. De ‘Uberisering’ van de transportsector leidt ertoe dat steeds meer zelfstandige rijders nauwelijks rondkomen, zich niet adequaat kunnen verzekeren, geen pensioen opbouwen en hun auto ‘afrijden’. Op het moment dat er een nieuwe moet komen hebben ze er het geld niet voor en is het einde verhaal.”

Eerlijke afspraken

Het heeft volgens Bouwhuis geen zin de opdrachtgevers hun gedrag kwalijk te nemen: ook zij moeten overleven in een wereld waarin de kosten snel stijgen en de verkoopprijs voortdurend omlaag moet. Maar wie niet wil klagen hoort slim te zijn. Het MKB moet het hebben van zijn vermogen tot aanpassen en innoveren. In plaats van steeds maar mee te bieden op transportveilingen, en zo deel te nemen aan de race naar het afvalputje, zouden MKB-ondernemers beter kunnen samenwerken.

“Flexrider is een platform voor zelfstandige chauffeurs zónder personeel, Flexcargo is bedoeld voor transportbedrijven mét personeel. De vergunning voor ladingen boven de vijfhonderd kilo vormt de waterscheiding tussen de twee groepen. Op onze internet-platformen kunnen de leden zelf zien waar een voertuig zich bevindt of naar op weg is. Ze kunnen vervolgens onderling afspraken maken over bijladen of terugladen en ze kunnen ook zelf onderhandelen over de modaliteiten.

Bijvoorbeeld: hoe spoedig is spoed? Als je speling krijgt met het tijdstip van de aflevering ontstaat er ruimte om lading te stapelen of te combineren. De gestapelde omzet leidt zo tot een hogere opbrengst per kilometer/uur, terwijl de prijs lager kan zijn. “Dat is uiteindelijk óók in het belang van opdrachtgevers, want alleen gezonde vervoerders kunnen een hoge kwaliteit bieden en die extra inspanning leveren die het verschil maakt. Van een uitgeknepen citroen mag je op den duur geen druppel sap meer verwachten.“

Opportuniteiten

Flexrider en Flexcargo zijn platforms die bedoeld zijn om ondernemers opportuniteiten te bieden. De Uberisering is een mechanisme dat de winst van die optimalisering bijna in zijn geheel in de zakken van de platformeigenaar laat vloeien, in de vorm van een commissie van vijftien procent. Maar Stef Bouwhuis wil juist dat de transportondernemer zich bevrijdt uit het keurslijf van ‘vervoerslaaf’ en weigert daarom zelf dergelijke commissies te heffen. Tenslotte is bijna elke vervoerder in dit vak gestapt uit een groot verlangen naar zelfstandigheid en vrijheid. Flexrider en Flexcargo helpen hem die te behouden. Een opstap van zuiver overleven naar plezierig leven.

Eerdere platformen zijn: www.secure.flextrack.nl en www.secure.flexcourier.nl.

Flextrack B.V.,

Crown Business Center,

Van Cleeffkade 15 - E4R12, 1431 BA Aalsmeer,

020-615.20.20

Interessant artikel? Deel het: