Het Nieuwe Werken sleutel voor flexibilisering?

1 november 2016 14:02

Het Nieuwe Werken (HNW) bestaat al zo’n kleine tien jaar. Tijdens de laatste dag van De Week van het Nieuwe Werken (2010) zijn ondernemers opgeroepen om te gaan experimenteren met flexibele werkplekken en een betere werk-privébalans. Het is tijd om eens terug én vooruit te kijken over de ervaringen met ‘best and bad practices’ van Het Nieuwe Werken.

Het Nieuwe Werken (HNW) staat voor het flexibiliseren van het werk naar tijd en plaats, waarbij gebruik wordt gemaakt van ICT-oplossingen voor onderlinge communicatie en samenwerking. Vaak wordt HNW in een adem genoemd met thuiswerken ofwel plaats onafhankelijk werken. Invoeren van HNW doe je niet zomaar; het vereist een visie over de bijbehorende organisatiestructuur en cultuur, de stijl van leidinggeven, maar ook visie over de wijze waarop fysieke werkplekken worden ingericht én het invoeren van HNW stelt eisen aan de mentaliteit van de medewerker en leidinggevende.

Op uitnodiging van Hét Ondernemersbelang kwamen verschillende specialisten bijeen om met elkaar terug en vooruit te kijken over de ervaringen en verwachtingen van Het Nieuwe Werken. De goede zorgen en deskundigheid van de gastheren Sezer Duygulu en Leon Delhez van Uitzendbureau Solutions stimuleerde een enerverende discussie over Het Nieuwe Werken tussen Nicole Huisman (Aumatics), Henriëtte Spruit (Proles HRM services), Martin Madern (Madern Public Business), Harro Caudron (Caudron Projecten) en Micha Patutschnick (World Trade Center The Hague).

WERKEN: VAN OUD NAAR NIEUW

Even terug in de tijd. Het oude werken is gebaseerd op de industriële samenleving, waarin de productie van materiële goederen voorop stond. Medewerkers produceren die goederen binnen een vastgestelde tijdspanne, op een vaste werkplek met veel controle, bijvoorbeeld door en inklokken en uitklokken. Bij Het Nieuwe Werken moet er nog steeds worden geproduceerd, maar zijn tijd en plaats van minder belang. Dankzij informatie- en communicatietechnologie (ICT) is HNW al enkele decennia mogelijk. Desondanks zijn de meeste organisaties nog steeds georganiseerd volgens de principes van het oude werken.

Er is de afgelopen jaren veel gebeurd. Niet alleen heeft de financiële crisis gevolgen gehad voor het bedrijfsleven en Het Nieuwe Werken, maar momenteel krijgt meer en meer de (ontwikkeling) van de Smart Industry & Internet of Things sterke invloed op de manier van werken. Zijn door deze gevolgen organisaties eigenlijk wel klaar om Het Nieuwe Werken in te voeren? Vanuit deze context discussiëren de specialisten met elkaar.

HNW: RANDVOORWAARDEN VOOR SUCCES

Nicole Huisman van Aumatics stelt: “Dat invoeren van HNW alleen succesvol kan als de organisatie en de managementlaag er ook klaar voor zijn om te gaan werken in veranderende en of nieuwe bedrijfsprocessen. Hoe ga je in de nieuwe werksituatie de mensen aansturen? Hoe zorg je dat je met elkaar resultaten gaat boeken en hoe bewaak je de voortgang van de afgesproken resultaten? Als directie moet je bij de invoering van HNW zorgen voor een duidelijke visie en meer targetgerichter gaan werken door middel van projecten; duidelijke omzetdoelstellingen én de omzetdoelstellingen vertalen in concrete en meetbare teamprestaties.”

Nicole vervolgt: “Het sociale aspect, zoals bijvoorbeeld samen lunchen, vinden wij ook belangrijk; dan bespreken wij de lopende zaken ook met elkaar.” Henriëtte Spruit van Proles HRM services vult aan: “Een belangrijk aandachts- en zorgpunt hierbij is ook als werkgever te borgen dat de teamontwikkeling en samenwerking door het management wordt bewaakt als mensen thuis werken en niet op kantoor zijn.”

HNW: FLEXIBILISERING

Micha Patutschnick van WTC The Hague geeft aan: “Dat HNW vooral ook flexibilisering in de bedrijfsvoering heeft gestimuleerd. Denk hierbij aan meer opdrachtgericht en projectmatig werken, waarbij medewerkers inmiddels ruimschoots worden gefaciliteerd om plaats onafhankelijk te kunnen werken. De nieuwe technieken bieden ook allerlei mogelijkheden om werkplekken anders in te richten. Daarnaast mogen wij niet vergeten dat door allerlei ontwikkelingen de arbeidsmarkt de afgelopen jaren enorm is veranderd.” Henriëtte is het eens met de analyse van Nicole en Micha, maar zij wijst ook erop: “Dat de ontwikkeling vaker succesvol kan worden toegepast in high skilled bedrijven. Juist deze bedrijven hebben HNW omarmd.”

HNW: WAAROM INVOEREN

Harro Caudron van Caudron Projecten: “HNW moet je vanuit twee gezichtspunten benaderen. Ten eerste die vanuit de werknemer, die gefaciliteerd wil worden in tijd- of plaats onafhankelijk werken én ten tweede uit het perspectief van de werkgever waar meer resultaatgerichtheid – op output gestuurd werken – het uitgangspunt is. Als voorbeeld gebruik ik vaak Interpolis. Als een van de eerste bedrijven in Nederland voerde Interpolis voor haar callcenter Het Nieuwe Werken in met een volledig thuis ingerichte werkplek. Doel hiervan was een kostensanering op het vastgoed van Interpolis. Daarnaast konden door de thuiswerkplek medewerkers flexibeler worden ingezet.”

Zowel Henriëtte als Nicole stellen dat de invoering van HNW gevolgen heeft voor de bedrijfsprocessen, stijl van – resultaatgericht – leiding geven, maar ook dat HRM-processen worden vernieuwd om meer en beter te kunnen ondersteunen bij de resultaatsontwikkeling van medewerkers.

HNW: KWALITEIT EN RESULTAAT

Sezer Duygulu van Solutions reageert op Nicole en Henriëtte: “Dat hij door de aard van zijn dienstverlening juist nadelen ziet aan de invoering van HNW door de gevolgen voor de eigen organisatie, leiding en bedrijfscultuur. Daarnaast ziet hij als zorgpunt dat ook de klanten HNW van zijn bedrijf dienen te willen omarmen.” Sezer vervolgt: “Voor onze dienstverlening beschikken wij over alle technologische hulpmiddelen. Daarom maakt het mij niet uit of een medewerker hier of thuis werkt als maar wordt gezorgd dat het werk op tijd klaar is. Daarbij vind ik het niet goed dat medewerkers alleen maar thuiswerken en niet meer op kantoor komen. Solutions hangt ook erg aan – wekelijkse – afstemming en teamontwikkeling. Dat kan alleen maar op kantoor plaatsvinden.”

Leon: “HNW faciliteren aan medewerkers is geven van vertrouwen en vrijheid, en daarmee verantwoordelijkheid, door werkgever. Naast flexibiliteit vinden wij het sociale en menselijke aspect, alsmede een goede communicatie, van blijvend belang. Wij hechten er waarde aan om discussies of problemen niet per mail (digitaal), maar zoveel mogelijk face-to-face (dialoog) op te lossen. Dat voorkomt misverstanden, verkeerde opvattingen en onnodige conflicten.”

HNW: SPANNING IN LEIDERSCHAP & CULTUUR

Martin Madern van Madern Public Business zet het HNW op spanning vanuit leiderschap en cultuur. Martin reflecteert dat: “Verschillende types oplopen tegen de managementlaag. Denk hierbij aan de verschillen in het arbeidsethos tussen de X, Y en Z-generatie. Simpel gesteld: voor je carrière maakt het uit van welke generatie je bent. Generatie X (geboren 1956 – 1970): niet lullen maar poetsen. Letterlijk weggedrukt op de arbeidsmarkt door de grote groep babyboomers. Y (geboren 1975 – 1990): geen loyaliteit aan de werkgever; dus jobhoppen. En Z (geboren 1990 tot heden): altijd online. De Z-jongere verwacht veel vrije tijd en werkt het liefst vanuit huis.” Martin vervolgt: “Als je als leidinggevende geen inzicht hebt in de verschillen tussen de X, Y en Z-karakters wordt het zeer lastig om hen aan te sturen en op resultaten te controleren. We moeten anders leren denken over leiderschap; over sturing hoe je als team samenwerkt wil je samen werken aan HNW succesvol maken. Over de inzet en uitvoering van werk zullen strakker afspraken gemaakt moeten worden over de duidelijke targets en de wijze waarop resultaten worden gerealiseerd én de verantwoordelijkheid van het team hierbij.”

HET NIEUWE WERKEN: CONCLUSIE

Henriëtte: “Voor een deel is HNW een hype geworden. Vanuit het perspectief van vandaag gaat het veel meer over de nieuwe manier van communiceren. Het begon met e-mail en een mobile. Nu is sprake van een smartphone; gebruiken wij allerlei apps; wordt er veel minder nagedacht over wat en hoe je iets schrijft. Deze onzorgvuldigheid stoort velen, maar vooral de leidinggevenden die minder met de nieuwe communicatiemogelijkheden zijn opgegroeid.” Nicole vult aan: “Iedereen verstaat er iets anders onder, zoals verminderen van de vastgoedkosten, maar ook verminderen van ICT-beheerkosten door meer in de cloud te gaan werken.” Micha vervolgt: “HNW is het gewone werken geworden. Door allerlei nieuwe en vernieuwende technologische mogelijkheden is plaats onafhankelijk werken voor iedereen haalbaar.” Martin: “HNW gaat dus ook over Het Nieuwe Leiderschap en de verandering van cultuur. HNW werken dient ook te inspireren, te binden en verbinden, maar ook succes te delen en story’s te vertellen. Mensen worden verliefd op het werk, omdat zij elkaar elke dag zien. Harro vult aan: “Als werkgever moet je organisatie geschikt zijn om HNW te kunnen invoeren. Het draait altijd om kostenbesparingen. Het hele management moet je inrichten op HNW. Als je dat niet doet wordt HNW een fiasco.”

Henriëtte: “ICT kan het werken ondersteunen en faciliteren, maar dan ben je nog niet aan Het Nieuwe Werken. HNW werd naar medewerkers verkocht als de mogelijkheid om meer balans aan te brengen tussen werk en privé.” Sezer: “Veel medewerkers zien HNW als 24:7 bereikbaar zijn. Technisch kan dat, maar heeft wel risico voor overbelasting. Aan de andere kant loopt een werkgever ook het risico dat een medewerker thuis de kantjes ervan af loopt. In dit kader plaatst Micha de opmerking dat de kans groot is dat de mensen die dat thuis daadwerkelijk doen, zich veelal op kantoor daar ook al schuldig aan maakten.

Is het HNW de sleutel tot flexibilisering gebleken? Alle deskundigen komen vanuit verschillende invalshoeken dat HNW passé is en inmiddels ingehaald door nieuwe – duurzame – bedrijfsvoering concepten. We zitten in een nieuwe tijd met nieuwe communicatiemogelijkheden. Daarnaast verandert de arbeidsmarkt meer van baan- naar werkgarantie. Dus meer ‘klus- en resultaatgericht. Bedrijven kiezen voor een grote flexibele schil. Dat zie je in alle branches toenemen. Het Nieuwe Werken is ‘gewoon’ geworden.

Tekst: Cees de Reus / Fotografie: Charles Borsboom

Interessant artikel? Deel het: