De voorspelbare duurzame warmte van Geothermie

11 april 2019 11:01

Geothermie is een effectieve techniek om lokaal duurzame warmte uit diepe aardlagen te winnen voor de verwarming van kassen, woningen, zwembaden en andere gebouwen. Geothermie of aardwarmtewinning biedt een goede uitkomst voor de energietransitie. Het is namelijk een voorspelbare warmtebron. Bij het produceren van aardwarmte komt bijna geen CO2 vrij. Het beetje CO2 wat wordt uitgestoten komt voort uit het elektriciteitsverbruik door de pompen die tijdens het winnen van aardwarmte worden ingezet voor het rondpompen van water uit de diepe aardlagen; mocht de elektriciteit uit duurzame bronnen komen is de CO2 uitstoot nihil.

Hoe werkt Geothermie?

Hoe dieper je de aarde in gaat hoe hoger de temperatuur stijgt. Elke kilometer stijgt de temperatuur met ca. 30 graden Celsius. Bij geothermie wordt er gebruik gemaakt van de nature aanwezige warmte. Om deze warmte te benutten worden twee putten geboord, ook wel een doublet genoemd.  Het warme water, ook wel “formatiewater”, wordt uit de productieput omhoog gepompt. De warmtewisselaar brengt de warmte over naar een warmtenet die de warmte transporteert naar de afnemers. Het afgekoelde formatiewater wordt via de injectieput weer in de bodem teruggepompt.Door dit gesloten systeem blijft de waterdruk in de ondergrond op pijl. Om te zorgen dat het afgekoelde formatiewater voldoende tijd heeft om weer op te warmen liggen de productie- en de injectieput in de ondergrond ongeveer 2 kilometer uit elkaar. Aan de oppervlakte zitten de putten enkele meters uit elkaar.

De overheid heeft zich in ten doel gesteld om in 2020 11 petajoule te produceren uit aardwarmte. In 2018 waren er 20 projecten operationeel die bijna 4 PJ per jaar produceerden. Er moet dus komende jaren minstens verdubbeld worden. Voor het financieren van geothermieprojecten wordt het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (FSFE) ondersteund door een geothermie specialist. Samen met verschillende partijen werkt hij aan het realiseren van de ambitieuze doelstellingen op het gebied van geothermie binnen de Nederlandse warmtetransitie.

 “Veel plekken in Friesland zijn vanwege de geologie bij uitstek geschikt voor toepassing van geothermie”

Het ontwikkelen en aanleggen van een aardwarmte-energiecentrale brengt hoge kosten met zich mee. Het is namelijk een secuur- en tijdrovend proces. In de beginfase moet er geologisch onderzoek worden uitgevoerd. Door de olie en gaswinning is de Nederlandse ondergrond al wel zeer goed in kaart gebracht. Dit geldt zeker voor Friesland.

Begin 2020 wordt de eerste boring voor een geothermieproject in Friesland verwacht. De centrale komt naar verwachting bij de zuidkant (onder het van Harinxmakanaal) van Leeuwarden te staan. Het is een grote investering die naar verwachting in de toekomst in zo’n 15% van de energiebehoefte van Leeuwarden kan voorzien.

De financiering van de aardwarmtedoubletten hoeft voor de revolutie van geothermie geen knelpunt meer te zijn. De overheid stelt SDE+ subsidie ter beschikking voor geothermieprojecten en volgens Michel Hendriks bieden regionale energiefondsen (zoals het FSFE) een mooie uitkomst om een deel van het risicodragende kapitaal te financieren ‘Hoewel geothermie wereldwijd al jaren bestaat is de techniek in Nederland nog vrij onbekend; banken willen alleen meefinancieren als een andere partij het risicodragende kapitaal financiert. De regionale energiefondsen zijn in het leven geroepen als aanjager van de energietransitie, dus bij uitstek geschikt om een rol te vervullen bij het realiseren van een aardwarmtedoublet’.

 “Geothermie is nu nog complex, maar in de toekomst een goedkope warmtebron”

Ondanks de complexiteit ziet Jan Willem Rösingh de toekomst voor geothermie rooskleurig tegemoet: “vooral door relatief dicht bij elkaar verschillende geothermiedoubletten te realiseren worden zowel kosten als risico’s gereduceerd waardoor geothermische warmte goedkoper en betrouwbaarder wordt”

Wil je meer weten over geothermie of over de projecten van FSFE kijk dan op www.fsfe.nl of bel naar 058-2898602

Interessant artikel? Deel het: