Smart Industry: gigabytes versus fte’s?
15 december 2017 15:55
Smart Industry verbindt machines en stuurt productie en dienstverlening slim aan. Niet alleen machines zijn verbonden; ook bedrijven onderling én hun klanten wisselen continu data uit. Zijn medewerkers in deze vierde industriële revolutie nog ‘Human Capital’ of door kennisinflatie een last geworden? Maarten van Riemsdijk, lector bij Saxion, schetst de consequenties van nieuwe technologieën als robotica, 3D-printing en vergaande digitalisering voor bedrijven en hun medewerkers.
“Human Capital blijft nodig”, zegt Van Riemsdijk. “Smart Industry houdt een sterke arbeidsbehoefte maar er komt heel veel nieuw werk. President Trump belooft om productie terug te halen naar de VS. Dat zal, zeker dankzij 3D-printing, best lukken. Maar daarmee haalt hij niet de banen terug. De bankwerker van vroeger is niet langer nodig. Ook in Nederland komt het werk van mensen met een middelbare opleiding zwaar onder druk te staan.”
Houdbaarheidsdatum van medewerkers
Van Riemsdijk haalt twee problemen van de arbeidsmarkt aan. Ten eerste de demografische mismatch: er stromen jaarlijks 40 tot 60 duizend meer mensen uit dan in. Daarnaast zie je dat kennis veel sneller veroudert. “Mijn vader is opgeleid aan de Elektrotechnische School. Hij heeft zijn hele loopbaan kunnen teren op zijn kennis van buizen. Een buis werd een transistor maar de techniek veranderde niet wezenlijk. Tegenwoordig is de houdbaarheidsdatum van een technisch diploma slechts vier jaar. Dat betekent dat je jezelf continu moet ontwikkelen. Maar het probleem zit niet bij de instromers. Deze jongens en meisjes weten wel hoe zij mee moeten komen, zij zijn groot geworden in de digitale samenleving. Ik maak me meer zorgen om de 30- en 40-plussers. Ook zij moeten zichzelf iedere vijf tot tien jaar opnieuw uitvinden.”
Hoe krijg je mensen zo gek dat ze technologische ontwikkeling omarmen? Een harde confrontatie, ‘Deze robot doet straks jouw werk’, schudt hen wel wakker. Maar is dat slim? Van Riemsdijk: “Er is nooit aangetoond dat tevreden medewerkers harder werken. En mensen moeten wel in beweging komen.”
Van optimalisatie naar innovatie
“Wij zijn twintig jaar bezig geweest met het vastleggen van bedrijfsprocessen en het optimaliseren daarvan. Van medewerkers werd niet verwacht, noch gewaardeerd, dat ze het proces en het product ter discussie stelden.
Deze mindset zit ons nu in de weg want we moeten innoveren en omdenken. Bedrijven worstelen daarmee: ze zien nieuwe ontwikkelingen in hun branche maar weten niet welke ontwikkeling uiteindelijk doorzet. Wordt mijn proces verbeterd door hololenzen of robotica? Een bedrijf kijkt in de mist.”
Innovatievermogen vraagt om het compleet nieuw uitvinden van je eigen proces of product. Van Riemsdijk noemt als goed voorbeeld Aebi Smith. “Zij hebben goed ingezien dat zij lastig kunnen concurreren met hun product, de zoutstrooier. Maar zij zijn wél onderscheidend in dienstverlening: 30% zoutbesparing door wegdeksensoren en een algoritme dat de zoutbehoefte exact berekent en doseert. Van productiebedrijf zijn zij opgeschoven naar dienstverlener.”
Nederland heeft fantastische bedrijven, zeker in de maakindustrie. Een aandachtspunt vormt het mkb. “Daar zitten, veel goede uitzonderingen daargelaten, ondernemers die minder goed zijn voorbereid. Ze geloven wel in Smart Industry maar zien nog niet de impact voor hun eigen bedrijf. Deze groep moet je een wenkend perspectief bieden.”
Reputatie als asset
Bedrijven wisselen gegevens uit en geven elkaar toegang tot hun productieproces. Dat is efficiënt want nieuwe onderdelen worden op tijd besteld en vervangen; het productieproces hoeft niet te worden onderbroken voor onderhoud. Bedrijven als Trumpf leveren niet alleen een lasersnijder maar een compleet ecosysteem bestaande uit hardware, software en plug-ins voor procesoptimalisatie. Zo’n leverancier die meekijkt in het productieproces kan ook zelf de stap naar productie maken. Van Riemsdijk: “Data-uitwisseling in Smart Industry berust op vertrouwen. Intellectueel eigendom is zeker een aandachtspunt maar je reputatie is een waardevoller asset.”
Tekst: Marion van Amelrooij // Fotografie: Marcel BonteSMART
Reacties op dit artikel
Reactie plaatsen? Log in met uw account.