Ga samen met de branche aan de slag met energiebesparing

3 oktober 2018 08:50

Ondernemingen moeten voldoen aan allerlei wetten omtrent milieu, veiligheid en omgeving. De regels zijn soms complex. De grote bedrijven hebben vaak een speciale afdeling, die ingezet kan worden bij nieuwbouw of nieuwe regelgeving. Kleine en middelgrote bedrijven hebben daar meer moeite mee maar moeten evenzo voldoen aan de wetten. De zogenaamde omgevingsdiensten verstrekken vergunningen, controleren en handhaven zo nodig. Maar ze kunnen juist ook aan de voorkant ondersteuning bieden.

Na de vuurwerkramp in Enschede in 2000 heeft de overheid gesteld dat iets dergelijks nooit meer zou mogen gebeuren. De overheid zou veel beter moeten controleren op allerlei veiligheidseisen. De omgevingsdiensten zijn daarop het antwoord. In de regio Arnhem werkt de omgevingsdienst onder de naam ODRA, Omgevingsdienst Regio Arnhem. ODRA werkt in opdracht van tien gemeenten en de provincie en verzorgt in onze regio de vergunningen, het toezicht en handhaving op het gebied van milieu en leefomgeving.

De afdeling vergunningen houdt zich bezig met bouwaanvragen en meldingen op het gebied van milieu. De toezichthouders bekijken of de bestaande bedrijvigheid past binnen de wetgeving en controleren de bedrijven met enige regelmaat, afhankelijk van het risico rondom die bedrijvigheid. Daarnaast geven de toezichthouders ook advies en voorlichting. “Voorheen werkten we met vragenlijsten en kregen bedrijven een tik op de vingers als ze niet voldeden”, schetst Cora Smelik, directeur van ODRA. “Tegenwoordig hebben onze toezichthouders een meer adviserende rol en werken nauw samen met de afdeling vergunningen. We werken ook beter samen met de bedrijven. Je kunt zeggen: ‘wat je hier doet dat mag niet’. Je kunt ook zeggen: ‘wat is er voor nodig om wel te voldoen aan de regels’. Dat is veel minder repressief dan voorheen. We denken nu mee met het bedrijf en zoeken gezamenlijk naar oplossingen. “Als een of meerdere aspecten niet op orde zijn, volgt vaak een hercontrole zodat het bedrijf de fout kan herstellen”, verduidelijkt Cora Smelik. “Maar soms is een strakke hand gewoon nodig. Als je aan handhaving denkt als activiteit, dan treden we wel repressief op, afhankelijk van de impact op de omgeving en de intentie van de ondernemer.”

ODRA werkt samen

Alle omgevingsdiensten in de provincie, maar ook daarbuiten, werken nauw samen. In provincie Gelderland zijn er in totaal zeven en elke dienst heeft zijn eigen specialiteit ontwikkeld. “De regio Nijmegen concentreert zich bijvoorbeeld op de risicovolle bedrijven in de provincie en complexe vergunningverlening. Wij doen de complexe handhavingsvraagstukken”, legt Cora Smelik uit. “We werken ook samen met andere partners in de keten zoals de gemeenten, waterschappen, de politie, de GGD en het openbaar ministerie. Een ondernemer zit er niet op de wachten dat eerst het waterschap langs komt, vervolgens een bezoekje krijgt van de GGD en daarna nog een controle van ons. Dat proberen we te beperken.”

ODRA telt op dit moment 137 fte. Door de groeiende economie is er meer bedrijvigheid. “We hebben een stijging van 20 tot 40 procent aan bouwaanvragen, dus we zijn nog steeds groeiende. Onze mensen werken keihard om alles goed voor elkaar te maken. We zijn blij dat we geïnvesteerd hebben in de ontwikkeling van onze medewerkers. We hebben in samenwerking met een hbo-instelling een op maat gemaakte opleiding omgevingskunde ontwikkeld. Op die manier bieden we jongeren een leer-werk traject”, zegt Cora Smelik.

Energie: besparingsmaatregelen verplicht

De moderne manier van werken met bedrijven voor vergunningen en toezicht houden is in het belang van ondernemers. “Ze moeten zich realiseren dat we er zijn, ook als er vragen leven bij hen”, verduidelijkt Cora Smelik. “Als je een vergunning wilt aanvragen of een milieumaatregel wilt nemen, kan je dat gewoon doen en dan afwachten of het slaagt. Je kan ook contact met ons opnemen over dilemma’s waar je mee worstelt. Voorkomen is beter dan achteraf repareren. Voor de ondernemer moet het duidelijk zijn aan welke regels hij zich moet houden. In het voortraject meedenken kan overlast voor de omgeving voorkomen. Het is ook belangrijk dat ondernemers omwonenden informeren over hun plannen.” ODRA ondersteunt juist op gebieden als circulaire economie en energiebesparing.

“Veel mensen weten niet dat wij dat doen. De Wet milieubeheer heeft een aantal verplichtingen voor energiebesparing, afhankelijk van de omvang van het bedrijf.” ODRA bekijkt de besparingsmogelijkheden binnen een bedrijf aan de hand van een checklist. Dat is een lijst met maatregelen en materialen zoals led-verlichting en isolerende maatregelen. Als de terugverdientijd van de besparing minder dan 5 jaar is, is die besparingsmaatregel bij middelgrote en grote bedrijven verplicht. “Dat weten veel ondernemers niet. Dus als je nu nog gloeilampen hebt, ben je feitelijk in overtreding”, schetst Cora Smelik. “En je bent een dief van je eigen portemonnee. We komen langs om de ondernemers hierop te wijzen. Het is een wettelijke verplichting en het terugverdienen binnen 5 jaar is goed te overzien. Dus ga er direct mee aan de slag, des te eerder heb je het terugverdiend. Maatregelen voor verwarmingssystemen kunnen bijvoorbeeld een besparing opleveren van wel 50 procent.”

Circulaire economie

Ook op het gebied van circulaire economie werken overheid en bedrijven samen. ODRA speelt hierin een actieve rol door deel te nemen aan initiatieven als het Gelders Energie Akkoord (GEA), Cirkelstad en samenwerking met duurzame bedrijventerreinen zoals de Groene Alliantie van de Liemerse gemeenten en het Industriepark Kleefse Waard (IPKW). “We kiezen bij circulaire economie bewust een praktische insteek. Omdat circulaire economie nog in de kinderschoenen staat werkt het ‘t beste om in de praktijk te ervaren wat circulaire economie kan betekenen voor bijvoorbeeld een bouwproces”, verduidelijkt Cora Smelik. “Onderwerpen zijn bijvoorbeeld het hergebruik van groen en bestrating, maar ook het opstellen van een databank voor het hergebruik van bouwmaterialen.” Daarnaast spelen er veel vraagstukken rondom opwekking van energie met biomassa, de opslag en duurzame recycling van elektrische apparaten en de mogelijkheden binnen de wet- en regelgeving om afvalstoffen als grondstof te gebruiken. “Bij al deze initiatieven denken we graag mee, maar we willen ook voorkomen dat er verkeerd gebruik wordt gemaakt van deze ontwikkelingen. Soms is een afvalstof gewoon schadelijk en moet deze op een veilige manier worden afgevoerd.”

Samenwerken in branche

Bij de kleinere bedrijven is vaak geen kennis over de wet- en regelgeving. Cora Smelik raadt deze bedrijven aan om het in de branche op te lossen en bijvoorbeeld gezamenlijk een energieprestatie keurmerk voor de branche in het leven te roepen. “Een goed voorbeeld zijn de zorginstellingen in Arnhem. Zij hebben een dergelijk keurmerk in een Green Deal met elkaar afgesproken. De zorginstellingen die zich aan deze Green Deal committeren, voldoen daarmee aan die wettelijke verplichting. Het accent van ons werk ligt in dit geval vooral op vooraf adviseren en meedenken. Wij juichen dit soort initiatieven van harte toe. Dus kijk wat je in de branche of op jouw bedrijventerrein kan doen met elkaar. Wij zijn geen adviesbureau, maar als er specifieke vragen zijn over wetgeving, staan we graag aan de voorkant klaar”, aldus Cora Smelik. «

Omgevingsdienst Regio Arnhem

Eusebiusbuitensingel 53

6828 HZ Arnhem

Telefoon 026 - 377 1600

www.odregioarnhem.nl

Interessant artikel? Deel het: