Hier gaat iets helemaal fout: Inboxes onnodig overspoeld door AVG toestemmingsmails

29 mei 2018 09:34

Met de komst van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) afgelopen 25 mei worden we overspoeld door compliance e-mails. Erg vermoeiend en met ongewenste reputatie schade voor zowel bedrijven als geadresseerden.

Vraag geen onnodige toestemming vanuit paniek.

Vanuit een ‘paniekmodus’ mailen duizenden bedrijven hun bestaande mailinglijsten om bevestigende opt-in toestemming voor hun e-mail marketing te krijgen, ogenschijnlijk om te voldoen aan de AVG. Deze benadering berust op een ongelukkig misverstand, omdat de meeste van deze e-mails gestuurd worden naar mensen met wie het bedrijf reeds een commerciële relatie heeft. Daarvoor is géén toestemming nodig omdat men een ‘gerechtvaardigd belang’ heeft om bestaande relaties te blijven informeren over de producten en diensten. Dat was zo en dat blijft zo onder de AVG. Heel simpel: als ik iets in een webshop koop, mag het bedrijf me berichten sturen op basis van een gerechtvaardigd bedrijfsbelang (direct marketing) - wél met een duidelijke afmelding / opt-out mogelijkheid.

De basisregel is dat een vóór de inwerking getreden AVG gegeven toestemming geldig blijft als deze voldoet aan de AVG-standaard: ondubbelzinnig (dus geen vooraf aangevinkte vakjes) en specifiek. De toestemming moet dus aantoonbaar zijn voor aangegeven producten en diensten waarvoor men de geadresseerden ook in de toekomst wil blijven mailen. Daar moeten schriftelijke bewijzen van zijn in de administratie.

Hernieuwde toestemming vragen om alsnog legale mailinglijsten te krijgen.

Bedrijven die zich wel zorgen moeten maken bij hernieuwde toestemmings e-mails voor marketing, zijn degenen die momenteel niet kunnen aantonen dat deze toestemming legaal is verkregen én daarvoor al in strijd handelden met de EU-wetgeving. Zie artikel 13 van de e-Privacy Verordening (ePV) die bepaalt: “communicatie, inclusief e-mail, mag niet worden verzonden zonder voorafgaande toestemming, tenzij er al een klantrelatie bestaat.”

Beland iemand op een mailinglijst, zonder iets gekocht of afgenomen te hebben en zonder daar ooit aantoonbaar toestemming voor te hebben gegeven, dan mocht die persoon vóór 25 mei 2018 niet gemaild worden - en daarna dus ook niet. Die persoon mag strikt genomen ook niet ‘even’ gemaild worden om nu alsnog toestemming te vragen onder het mom van de AVG. Dit gaat vaak fout, waarbij de AVG wordt aangegrepen om de illegale mailinglijsten alsnog legaal te maken!

Toestemmingsmails in strijd met de AVG principes.

Het is zorgelijk dat bedrijven twee wetten (de AVG en de ePV) combineren ten koste van gebruikers. Dat druist regelrecht in tegen de principes van de AVG. Op zich zouden de hernieuwde toestemmingsmails via de AVG nog een goede zaak kunnen zijn als ze het bewustzijn hierover daadwerkelijk vergroten voor degenen die reeds toestemming hebben gegeven. Deze sneeuwen echter onder mede door foute e-mails in verband met illegale mailinglijsten.

Mijns inziens ondermijnt dit de privacy, omdat mensen de AVG hierdoor als een ergernis gaan zien. De hierop volgende instemmingsmoeheid zorgt ervoor dat echt belangrijke e-mails die de privacy werkelijk beïnvloeden genegeerd worden. Deze vermoeidheid zal onvermijdelijk leiden tot mechanische klikken op 'Nee, bedankt' of het negeren van de e-mails. Dat doe ik, door deze drukte, inmiddels zelf ook. Bovendien lijkt het een goede gelegenheid om snel en automatisch van mailinglijsten af ​​te komen, omdat mensen juist gaan kiezen voor de “opt-out” of niets doen. De relatie die een bedrijf eigenlijk zonder toestemming mocht blijven mailen, raak het dan ook nog eens kwijt. 

Dan is het ook nog eens de vraag of bedrijven eenieder die niet reageert op een verzoek om hernieuwde toestemming, hen daadwerkelijk uit de verzendlijsten halen. Aangezien toestemming een positieve actie moet zijn, kan stilzitten niet worden geïnterpreteerd als impliciete toestemming.

Correcte email marketing onder de AVG, hoe zit dat nu?

Zoals met gegevensbescherming vaak het geval is het niet zwart of wit. E-mail of direct marketing moet gesplitst worden in twee delen:

1)       De AVG beoordeelt de verwerking van persoonsgegevens om een marketingmail te kunnen verzenden aan de geadresseerde en

2)      De  e-Privacy-richtlijn omvat de regels omtrent het verzenden van de communicatie zelf.

Toestemming voor e-mail marketing is al een vereiste onder de Europese wetgeving inzake e-privacy. De e-privacy verordening maakt dit type marketing mogelijk via een opt-out voor bestaande klanten. Dus als je je afmeldknop hebt geplaatst, is alles goed. De AVG brengt daar geen verandering in!

Onder de AVG moet een bedrijf eerst een wettelijke grondslag hebben om de persoonsgegevens voor het doel van e-mail marketing te mogen gebruiken. Dat betekent voor bestaande klanten dus ‘een gerechtvaardigd belang’ en voor personen die nog geen klant zijn, ‘toestemming vragen’.

Daarbij is het ook zo dat als bedrijven niet zeker weten hoe ze de contactgegevens hebben verzameld, ze mogelijk geen reden meer hebben om met de gebruiker contact op te nemen. Contact opnemen met mensen die zich in het verleden hebben afgemeld voor alle communicatie is sowieso illegaal, omdat deze gegevens geen deel meer mogen maken van een database. Ze worden waarschijnlijk langer bewaard dan strikt noodzakelijk. Het kan overigens ook een argument zijn om de opt-outs te behouden om te voorkomen dat ze terugkomen in de mailinglijst bij het samenvoegen van databases of iets dergelijks. Daar zou dan wel een bewaartermijn voor moeten worden vastgesteld.

Hoe dan ook, het gebruik van opt-outs om opnieuw om toestemming te vragen is in ieder geval not-done. Als een bedrijf persoonlijke gegevens heeft verkregen, moet het nog steeds de juiste en aantoonbare grondslag hebben om überhaupt te mogen mailen onder de AVG.  Als er in het geval van bulkmailadreslijsten, geen AVG grondslag is voor de verwerking, kan toestemming vragen wel de meest simpele oplossing lijken, maar dit is ook een risicovolle. Bedrijven moeten dan immers ook de betrokkenen informeren over hoe het bedrijf de privégegevens in de eerste plaats heeft gekregen.

Zorgvuldige acties met de juiste professionele begeleiding.

Bedrijven moeten hoe dan ook hun mailing acties zorgvuldig overwegen om elke mogelijke reputatiecrisis en onnodig verlies van legale geadresseerden te voorkomen. Ook is het raadzaam dat zij zich laten bijstaan door gecertificeerde privacy experts die écht weten hoe van de hoed en de rand. Op dit moment bestaat er maar een Europees erkend privacy keurmerk en dat is die van de CIPP/e (certified information privacy professional) van de IAPP (International Association Privacy Professionals) in Ierland. Zorg dat u zich laat bijstaan door een privacy expert met een IAPP lidmaatschap en het CIPP/e examen met goed gevolg heeft afgelegd. Zo bent u verzekerd van de kwaliteit van het advies, ook over de mailingacties maar ook over andere privacy consultancy vraagstukken zoals omtrent de verwerkersovereenkomsten, de verwerking van bijzondere persoonsgegevens, de juiste privacy administratie en documentatie.

Mr. Hella Vercammen CIPP/e (link certificaat https://bit.ly/2seQBtx )

Directeur en jurist The Legal Privacy Company B.V.

www.thelegalprivacycompany.com

Interessant artikel? Deel het: