Op de drempel van de Derde Gouden Eeuw

25 september 2017 10:14

• Bedrijfsreportages

De grootste ondernemersorganisatie van Amsterdam viert op 29 september haar eeuwfeest. ORAM mag een rijk verleden achter zich hebben, haar bestuurders kijken niettemin reikhalzend vooruit. “We staan aan de vooravond van Amsterdams Derde Gouden Eeuw.”

Voorzitter Paul Wevers en directeur Kees Noorman laten zich niet afleiden door de prachtige aanblik van het aan de voeten van het hoge Havengebouw gelegen stadscentrum. “Er is genoeg werk aan onze winkel”, zegt Noorman. “We spannen ons gezamenlijk met de ondernemers en de gemeente in voor groei van de stad. Een stad die niet groeit verliest namelijk zijn aantrekkingskracht voor bedrijven, omdat je dan als afzet- en werkgeversmarkt minder interessant wordt. Wat weer ten koste gaat van de kwaliteit van je opleidingsinstituten. Kortom; je belandt dan in no time in een neerwaartse spiraal.”

Noorman is niet de enige die dat probleem ziet, ook Zef Hemel, hoogleraar grootstedelijke problematiek aan de UvA, zette dat al eloquent uiteen tijdens een in 2015 door de ORAM georganiseerd Najaarsforum. Hij sprak toen zelfs van een Derde Gouden Eeuw die er voor de stad aankomt en waarin ondernemers een voortrekkersrol zouden moeten vervullen. Ook de term ‘opslingeren’ gebruikt Hemel regelmatig als hij het over de voorziene stadsgroei heeft, waarmee hij een groei bedoelt die de totale economische omvang van Amsterdam zal verdubbelen.

De eerste Gouden Eeuw is bekend, de derde komt er blijkbaar aan, maar hadden we ook een tweede Gouden Eeuw?

Noorman: Jazeker! In de periode van 1880 tot 1929 was er een periode van grote groei en bloei in Amsterdam. Amsterdamse ondernemers speelden een belangrijke rol in die stadsontwikkeling. Dat maakte onder andere de bouw van het Paleis voor Volksvlijt, het Concertgebouw en Amsterdam-Zuid mogelijk. En in 1928 werden dankzij hun inspanningen de Olympische Spelen in Amsterdam georganiseerd. Bovendien betekende de tweede Gouden Eeuw een substantiële groei voor verschillende Amsterdamse bedrijven waaronder Heineken, wat weer een stimulans voor de werkgelegenheid betekende.

Wevers: Overigens moeten we wel een onderscheid tussen de eerste twee en de komende Derde Gouden Eeuw maken. In het verleden waren veel vooraanstaande ondernemers namelijk tevens bestuurder. Ze konden daardoor snel en gemakkelijk beslissingen nemen. Bovendien waren ze ook nog betrokken bij de rechtspraak. Vervolgens kwam Montesquieu met zijn scheiding van machten. De Derde Gouden Eeuw zal dan ook op een compleet ander speelveld vorm krijgen. We zullen als verenigde ondernemers samen met de overheid moeten optrekken. ORAM heeft de afgelopen periode gewerkt aan het opzetten van een platform, de zogenoemde Coalitie voor de Derde Gouden Eeuw. Wij hebben de ondernemers opgelijnd die zich medeverantwoordelijk willen maken voor de komende groei en daar actief aan gaan bijdragen.

Welke gedachte zit er precies achter de Coalitie voor de Derde Gouden Eeuw?

Noorman: Mede geïnspireerd door de oproep van Hemel aan de ondernemers om zich als katalysatoren voor groei op te stellen, heeft ORAM ondernemers bij elkaar gebracht in de Coalitie. Dit vanuit de gedachte dat het verenigde bedrijfsleven rond dit thema een meer proactieve rol moest gaan spelen. Want de enorme expertise die er bij onze leden zit, wordt eigenlijk te weinig ingezet om de ontwikkelings- en groeikansen van de stad te grijpen. Ook ORAM ligt zo’n proactieve rol veel beter, wij helpen graag daar waar we iets kunnen betekenen om Amsterdams ondernemerschap te versterken.

“De enorme expertise bij onze leden wordt te weinig ingezet om de ontwikkelings- en groeikansen van de stad te grijpen”

Nu is de ontwikkeling van de stad een breed begrip. Zijn er thematische speerpunten voor groei benoemd?

Noorman: Tijdens een sessie in het Olympisch stadion heeft ORAM met ondernemers gebrainstormd over de thema’s waarop we onze energie zouden moeten richten. We stelden vast dat veel van wat in en rond Amsterdam speelt regionaal moet worden aangepakt, zoals infrastructuur, bouwen en logistiek. Om op die terreinen stappen te maken, moet je niet alleen gebruikmaken van de expertise van Amsterdamse bedrijven maar ook over gemeentegrenzen heen denken.

Wevers: Realiseer je trouwens dat aan de hele groeigedachte twee dimensies zitten. Je praat over absolute groei, maar óók over groeien door je verzorgingsgebied uit te breiden. Momenteel worden we begrensd door een aantal gemeentes rond de stad die hun eigen koers varen, maar er moet juist meer en beter samengewerkt worden. Bestuurlijk is er dus nog een stap te maken die ons ook zeker zal helpen om op te slingeren.

Waren er ook sociale thema’s die ondernemers tot speerpunten promoveerden?

Noorman: Ja, inclusiviteit wordt belangrijk gevonden, waarbij het bijvoorbeeld om het werven van talent gaat. Je kunt je in je stad geen wijken permitteren waar werkgevers geen talenten kunnen werven omdat dergelijke wijken zich onbereikbaar opstellen voor het bedrijfsleven. Daarnaast zien ondernemers de groei van sociale ongelijkheid als onwenselijk. Stel: jij bent directeur van een hotel in het stadscentrum en jouw personeel kan het zich niet permitteren om daar te wonen. Dat kun je niet hebben. Dus óf je zorgt dat mensen hier kunnen blijven wonen óf ze moeten hier 24/7 kunnen komen. Dat betekent dat je bijvoorbeeld lightrail systemen naar Purmerend en Almere gaat aanleggen, om zo easy and constant access te organiseren.

We staan ook op de drempel het eeuwfeest van ORAM dat 100 jaar geleden begon als Scheepvaart Vereniging Noord (SVN).

Noorman: En daar zien we enorm naar uit! Het zal op een gepaste locatie plaatsvinden, in een oude herontwikkelde scheepshal op de NDSM-werf. Ik noem dat een gepaste locatie omdat in scheepvaart niet alleen onze wortels liggen maar wij ook wensen te functioneren als een vereniging die wil bijdragen aan een omgeving waar een goed ondernemersklimaat gewaarborgd is. We gaan op het feest onze Blauwdruk voor de Derde Gouden Eeuw aan het Amsterdamse stadsbestuur overhandigen. Als coalitie zijn we agendasettend bezig geweest, we hebben richtingaanwijzers voor groei en ontwikkeling neergezet. Aan de concrete oplossingen gaan we als bedrijfsleven onze bijdrage leveren, dat is een belofte.

Tekst: Baart Koster / Fotografie: Blinkfotografie

Interessant artikel? Deel het: